Trang mạng Comshalom, ngày 15 tháng 5 năm 2025, có bài hướng dẫn về Thánh Lễ Khai Mạc Thừa Tác Vụ Phêrô của Đức Leo XIV (https://comshalom.org/en/understand-the-rites-of-the-mass-for-the-beginning-of-pope-leo-xivs-pontificate):
Vào Chúa Nhật, ngày 18 tháng 5, Thánh lễ khai mạc triều đại Giáo hoàng của Đức Leo XIV sẽ được cử hành. Buổi lễ này giàu tính biểu tượng và ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Sau đây là những điều bạn cần biết:
Trong số những bước đầu tiên của một triều đại Giáo hoàng mới, Thánh lễ khai mạc thừa tác vụ Phêrô của Giám mục Rôma chiếm một vị trí danh dự, vì đây là thánh lễ đầu tiên được cử hành công khai và là thời điểm Đức Giáo Hoàng mới nhận được huy hiệu sẽ đồng hành cùng ngài trong suốt triều đại của ngài.
Trước khi đi sâu vào các nghi lễ và ý nghĩa của chúng, điều quan trọng cần nhớ là trong tuần đầu tiên của triều đại giáo hoàng, Đức Giáo Hoàng Leo XIV đã thiết lập huy hiệu giáo hoàng và chọn khẩu hiệu của ngài: "In Illo uno unum", lấy từ lời của người sáng lập thánh thiện của dòng tu của ngài. Cùng với dây pallium mục vụ và Nhẫn ngư phủ, huy hiệu và khẩu hiệu là lời tuyên bố về sứ mệnh mà Đức Giáo Hoàng Leo XIV đảm nhận cho Giáo hội trong thời đại này.
Thánh lễ khai mạc triều đại giáo hoàng được cử hành tại Quảng trường Thánh Phêrô và trên hết là một hành động tạ ơn lớn lao - được cả người chủ tế và tín hữu bày tỏ - vì hồng phúc của Thiên Chúa là người kế vị mới của Thánh Phêrô, Giám mục Rôma, được kêu gọi lãnh đạo Giáo hội hoàn vũ trong đức ái.
Khi cử hành hành động thần thiêng này, Giáo hội làm cho ký ức về thừa tác vụ mà Chúa Kitô đã giao phó cho Tông đồ Phêrô trở thành hiện tại, bằng cách, một lần nữa, lắng nghe những lời Chúa đã nói với Simon: "Con là Phêrô, và trên tảng đá này, Thầy sẽ xây dựng Giáo hội của Thầy", và nữa: "Hãy chăn dắt chiên của Thầy". Những lời này là định chế của thừa tác vụ Phêrô, và khi Giáo hội lặp lại chúng, Giáo hội canh tân lệnh truyền của Chúa đối với Phêrô. Những gì Chúa Giêsu đã nói với Phêrô ở Caesarea Philippi và tại Hồ Tiberias giờ đây được lặp lại, thông qua phụng vụ của Giáo hội, với Đức Giáo Hoàng Leo XIV khi ngài bắt đầu thừa tác vụ của ngài.
Cử hành này cũng là một biểu thức mạnh mẽ nói lên lòng trung thành của Thiên Chúa đối với Giáo hội của Người. Chính vì thừa tác vụ này là một hồng phúc, nên sự khởi đầu vai trò của Giám mục Rôma phải mang tính phụng vụ. Thông qua phụng vụ, Giáo hội trên khắp thế giới nhìn nhận, tuyên xưng và tạ ơn Thiên Chúa về những hồng phúc nhận được—và thừa tác vụ này trước hết và quan trọng nhất là một hồng phúc thần thiêng.
Điều cũng đáng nhớ là Thánh Tông đồ nhận được lệnh truyền chăn dắt đàn chiên của Chúa—không phải của bất cứ ai khác—và ngài nhận được lệnh truyền này trong Giáo hội và vì Giáo hội (in Ecclesia and propter Ecclesiam). Như vậy, thừa tác vụ của Giám mục Rôma bắt đầu trong ekklesia, cộng đồng phụng vụ, lễ hiển linh cao nhất của Giáo hội, và thừa tác vụ Phêrô, như một hồng phúc thần thiêng, luôn được thực hiện giữa lòng Giáo hội.
Bây giờ chúng ta hãy xem xét các nghi lễ cụ thể cho ngày nay, để hiểu rằng, khác xa với lễ đăng quang của một vị vua, mọi dấu hiệu mà Đức Thánh Cha đảm nhận trên hết đều là dấu hiệu của sự phục vụ.
Nghi lễ của Thánh lễ khai mạc Triều đại Giáo hoàng
Phần đầu tiên của nghi lễ diễn ra tại lăng mộ Thánh Phêrô. Tại đó, Đức Thánh Cha mới, cùng với các thượng phụ của các Giáo hội Đông phương, dừng lại để cầu nguyện trong im lặng và sau đó xông hương cho ngôi mộ. Sau đó, đoàn rước bắt đầu, trong đó, dây pallium mục vụ, Nhẫn Ngư phủ và Sách Phúc âm được mang theo trong khi điệp ca được hát: "Con là Phêrô, trên tảng đá này, Thầy sẽ xây Hội thánh của Thầy..."
Khoảnh khắc này là một cử hành chiến thắng của cuộc tử đạo của các Tông đồ, nhắc nhở chúng ta rằng "máu của các vị tử đạo là hạt giống của những Kitô hữu mới". Khi đoàn rước bắt đầu, ca đoàn hát Laudes Regiae. Trong bài thánh ca tôn vinh Vương quyền của Chúa Kitô, Giáo hội cầu nguyện xin sự giúp đỡ của Chúa cho sứ mệnh của Đức Thánh Cha.
Sau đó, Thánh lễ tiếp tục như thường lệ. Trong hành động sám hối, cộng đoàn được rảy nước thánh để nhớ lại phép rửa tội và cầu xin ân sủng của niềm vui Phục sinh. Kinh Gloria được hát, và sau đó, Đức Thánh Cha dâng lời cầu nguyện được gọi là lời nguyện chung, cầu xin Chúa, Đấng đã chọn ngài, biến ngài thành nền tảng và nguyên tắc của sự hiệp nhất trong đức ái.
Phụng vụ Lời Chúa
Các bài đọc chứa đầy những tham chiếu đến sứ mệnh của Thánh Phêrô. Bài đọc thứ nhất, trích từ Công vụ Tông đồ (4:8–12), có những lời mạnh dạn của Phêrô sau khi chữa lành một người bệnh, tuyên bố đức tin của mình vào sự phục sinh của Chúa Kitô: “Đức Giêsu là viên đá mà các người thợ xây loại bỏ, nhưng đã trở thành đá tảng góc tường”.
Thánh vịnh 118 ca ngợi lòng nhân từ của Chúa, và bài đọc thứ hai, trích từ Thư thứ nhất của Phêrô (1 Phêrô 5:1–5, 10–11), thúc giục các tín hữu chăn dắt đàn chiên của Chúa theo ý muốn của Người.
Phúc âm kể lại sự xuất hiện của Chúa Giêsu tại Biển Tiberias và Người xác nhận sứ mệnh của Phêrô:
“Hãy chăn dắt chiên của Thầy”. (x. Ga 21:15–19)
Tin mừng sẽ được công bố bằng tiếng Latinh và tiếng Hy Lạp, nhấn mạnh đến sự hiệp nhất của Giáo hội Chúa Kitô, nơi thở bằng cả hai lá phổi phương Tây và phương Đông.
Nghi lễ trao dây Pallium và nhẫn ngư phủ
Dây Pallium mục vụ là một dải len trắng có sáu cây thánh giá màu đen, tượng trưng cho những vết thương của Chúa Kitô. Nó cũng chứa ba chiếc ghim được gắn vào những cây thánh giá cụ thể. Nó tượng trưng cho con chiên lạc được người chăn dắt trên vai và tượng trưng cho sứ mệnh mục vụ của giám mục, cũng như sự hiệp nhất và hiệp thông của Giáo hội.
Pallium sẽ được đặt vào đêm hôm trước trên mộ của Thánh Phêrô. Trong Thánh lễ, một trong những Hồng Y phó tế sẽ đọc một lời cầu nguyện trên Đức Thánh Cha, tuyên bố rằng Chúa Kitô, Mục tử nhân lành, là người trao cho ngài chiếc pallium này, để với tư cách là người kế vị Thánh Phêrô, ngài có thể hướng dẫn đàn chiên của Giáo hội và củng cố anh em mình trong sự hiệp nhất của đức tin nhờ ân sủng của Chúa Thánh Thần. Sau đó, một Hồng Y giám mục sẽ đọc một lời cầu nguyện.
Chiếc nhẫn ngư phủ
Huy hiệu này ám chỉ trực tiếp đến Thánh Phêrô, Giáo hoàng đầu tiên, người là một ngư phủ trước khi Chúa Giêsu gọi ngài:
“Hãy theo Ta, và Ta sẽ làm cho các ngươi trở thành những người đánh cá người.”
Chiếc nhẫn tượng trưng cho thẩm quyền của người kế nhiệm Thánh Phêrô trong việc tung lưới tâm linh trên toàn thế giới.
Thật cảm động khi nghe những lời được nói trong nghi lễ:
“Xin chính Chúa Giêsu, Mục tử và Giám mục của linh hồn chúng ta, Đấng đã xây dựng Giáo hội của Người trên Đá, trao cho ngài chiếc nhẫn này, dấu hiệu của Phêrô Người đánh cá, người mà Chúa đã trao cho chìa khóa Nước Trời.”
Đức Hồng Y sẽ đeo chiếc nhẫn vào ngón tay của Đức Thánh Cha, người sau đó sẽ ban phước lành cho mọi người bằng Sách Phúc âm. Rồi, một số đại diện của dân Chúa sẽ đến gần và hứa vâng lời Đức Thánh Cha.
Bài giảng và Kết thúc
Cuối cùng, chúng ta sẽ được nghe bài giảng công khai đầu tiên của Đức Giáo Hoàng Leo XIV, và qua đó, chúng ta sẽ bắt đầu cảm nhận được điều mà Chúa Thánh Thần mong muốn cho Giáo hội trong thời điểm mới này của lịch sử.
Sau đó, Thánh lễ tiếp tục với Kinh Tin Kính, Lời nguyện tín hữu và Phụng vụ Thánh Thể… nhưng cần lưu ý rằng tất cả các văn bản được chọn đều phản ảnh ơn gọi và sứ mệnh của Thánh Phêrô.
Như đã nói, việc cử hành này đánh dấu sự khởi đầu chính thức của triều đại Giáo hoàng của Đức Leo XIV—sứ mệnh của ngài bắt đầu trong phụng vụ, trong hành động của Chúa Kitô, Đấng đã hiến Mình và đổ Máu của Người để ngợi khen Chúa Cha. Trong cùng một tinh thần này, Đức Giáo Hoàng mới, được kết hợp với hy tế của Chúa Kitô, cũng trở thành—như lời Thánh Ignatius thành Antioch nói—“lúa mì của Thiên Chúa,” được hiến dâng “để trong Đấng Duy Nhất, tất cả có thể trở nên một.”