Chính quyền quân sự lên kế hoạch phá hủy nhà thờ Chính tòa và các tu viện Phật giáo ở Myanmar

Nhà thờ Chính tòa sắp bị phá hủy này đóng một vai trò quan trọng trong sứ mệnh truyền giáo Công Giáo của khu vực

Chính quyền quân sự lên kế hoạch phá hủy nhà thờ chính tòa và các tu viện Phật giáo ở Myanmar

Nhà thờ Chính tòa Thánh Tâm ở Taungngu đã được lên kế hoạch phá hủy như một phần trong nỗ lực đang diễn ra của chính quyền quân sự nhằm san phẳng địa điểm của một thành phố thế kỷ 16, để xây dựng một thành phố mới. (Ảnh: Dennis Lo)

(UCA News)

Chính quyền quân sự Myanmar lên kế hoạch phá hủy một nhà thờ Chính tòa lịch sử và 19 di tích Phật giáo như một phần trong nỗ lực đang diễn ra nhằm san bằng địa điểm của một thành phố thế kỷ 16, theo một tài liệu bị rò rỉ gửi đến các nhà lãnh đạo tôn giáo.

Theo công văn chính thức, chính quyền quân sự có kế hoạch mở rộng hoạt động khai quật tại thành phố cổ Toungoo-Ketumati, bao gồm các khu vực hiện là nơi tọa lạc của 16 tu viện Phật giáo, một ni viện Phật giáo, một trung tâm tĩnh tâm Phật giáo, một ngôi chùa và Nhà thờ Chính tòa Thánh Tâm Taungngu.

Các cuộc khai quật khảo cổ học hiện đang được tiến hành tại Toungoo, còn được gọi là Ketumati, kinh đô đầu tiên được vua Mingyi Nyo thành lập vào năm 1510, là trung tâm của triều đại Toungoo, triều đại cai trị phần lớn Myanmar trong hơn 200 năm. Thành phố này tọa lạc tại thị trấn Toungoo thuộc vùng Bago của Myanmar.

Công văn ngày 10 tháng 8 do Khin Maung Aye, Phó Giám đốc Bộ Tôn giáo và Văn hóa của chính quyền quân sự ký, đã được gửi đến vị sư trụ trì của Ủy ban Tăng già tại thị trấn Toungoo. Công văn cho biết các di tích tôn giáo nằm trong khu vực tường thành và hào nước của thành phố cổ.

Việc khai quật và bảo tồn bức tường phía bắc và hào nước của thành phố cổ vẫn là một "ưu tiên", và "các công trình tôn giáo nằm trong khu vực văn hóa" cần phải được di dời bất cứ thứ gì cần di dời, bức thư nêu rõ.

Vào ngày 18 tháng 8, UCA News đã có được một bản sao của bức thư, hiện đang được lan truyền trên mạng xã hội. Các quan chức nhà thờ cũng cho biết họ đã được thông báo về kế hoạch san bằng của chính quyền quân sự, vốn gây ra mối đe dọa cho nhà thờ chính tòa của thành phố.

"Nhà thờ Thánh Tâm là một trong những địa điểm tôn giáo mà họ dự định đập bỏ. Tôi rất buồn vì đây là một nhà thờ Công Giáo lịch sử của khu vực này kể từ khi Kitô giáo bắt đầu phát triển ở đây", Linh mục Baptist Samuel Saw của Nhà thờ Hallelujah ở Taungoo cho biết, đã nói với UCA News.

"Giáo dân địa phương rất sốc", Cha Xavier Wine Maung, linh mục chánh xứ nhà thờ chính tòa, cho biết.

Nhà thờ "mang ý nghĩa cá nhân to lớn" đối với cộng đồng, nơi nhiều thế hệ đã được rửa tội, kết hôn và cầu nguyện trước khi chôn cất, và họ rất sốc khi biết rằng Nhà thờ sẽ bị phá hủy.

“Họ đến gặp tôi và hỏi, 'Chúng tôi phải làm gì nếu điều này xảy ra?'”, vị linh mục nói, đồng thời cho biết thêm rằng ông “không có câu trả lời rõ ràng”. Cộng đồng Công Giáo “bất lực trong việc bảo vệ nhà thờ chính tòa xinh đẹp này”.

“Hy vọng duy nhất của tôi là cầu xin sự khoan hồng, yêu cầu họ cứu ít nhất là tòa nhà chính của Giáo hội. Việc họ phá hủy các tòa nhà khác trong khuôn viên cũng không quan trọng”, ông nói.

Lịch sử của nhà thờ bắt đầu sau Chiến tranh Anh-Miến Điện lần thứ hai (1852-1853), khi người Anh nắm quyền kiểm soát phần lớn Myanmar, bao gồm Pegu (Bago) và Taungoo. Họ đã xác định vị trí hiện tại của nhà thờ và xây dựng một nhà thờ cho các binh sĩ Kitô giáo của quân đội Anh và Ấn Độ.

Người Anh đã chuyển nhượng khu đất rộng 1,4 ha (3,5 mẫu Anh) cho các thành viên của Viện Giáo hoàng Truyền giáo Nước ngoài (PIME), những người đã đến Myanmar vào năm 1869, theo lời Cha Xavier Wine Maung, cha xứ của nhà thờ.

Khi công cuộc truyền giáo Công Giáo phát triển, Phủ doãn Tông tòa Đông Miến Điện được thành lập vào năm 1870. Năm 1890, Phủ doãn Tông tòa Taungoo trở thành Phủ doãn Tông tòa Taungoo và năm 1955 trở thành giáo phận.

Vị linh mục cho biết, nhà thờ hiện tại được xây dựng vào năm 1987, thay thế nhà thờ được xây dựng lại vào năm 1945, sau khi tòa nhà ban đầu từ thế kỷ 19 bị phá hủy trong Thế chiến II.

Trong số 16 tu viện Phật giáo đang phải đối mặt với nguy cơ bị phá hủy, tu viện lớn nhất là Tu viện Nandawon Dhamma Yeikthar, tọa lạc trên khu đất rộng 1 ha.

Nhưng theo nhà sư Phật giáo đáng kính Min Thonnya, một nhà văn và là người lãnh đạo cuộc Cách mạng Cà sa năm 2007, cuộc biểu tình phản đối các chính sách kinh tế của chính phủ, và hiện đang sống lưu vong, "chính quyền quân sự không phải là một chính phủ hợp pháp", và họ không có thẩm quyền tham gia vào các hoạt động như vậy.

Trong một cuộc phỏng vấn trực tuyến, ông nói với UCA rằng các dự án liên quan đến di sản quốc gia nên được thực hiện với "sự đồng thuận hoàn toàn của người dân".

Ông cho biết người dân và các công trình của họ cần được khảo sát kỹ lưỡng, và thiệt hại cần được bồi thường công bằng; những người dân phải di dời cần được tái định cư.

Dữ liệu cho thấy cuộc chiến của chính quyền quân sự chống lại các nhóm kháng chiến kể từ cuộc đảo chính năm 2021 đã dẫn đến việc phá hủy một số địa điểm tôn giáo.

Theo nhóm nghiên cứu độc lập Nyan Lynn Thit Analytica, các cuộc không kích đã gây hư hại ít nhất 302 công trình tôn giáo trên toàn quốc từ tháng 2 năm 2021 đến tháng 12 năm 2024.

Chính phủ Thống nhất Quốc gia (NUG), chính phủ lưu vong được thành lập bởi một nhóm nghị sĩ dân cử và các thành viên chính phủ bị lật đổ trong cuộc đảo chính, cho biết người đứng đầu chính quyền quân sự, Min Aung Hlaing, đã cố tình nhắm vào các địa điểm tôn giáo.

Một quan chức của Hội đồng Quản lý Di sản Lâm thời của NUG nói với UCA News vào ngày 16 tháng 8 rằng Hlaing đang "làm bất cứ điều gì ông ta muốn mà không quan tâm đến người dân, vì ông ta chưa bao giờ quan tâm đến họ."