1. Cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa gây ra hỏa hoạn tại nhà máy lọc dầu ở tỉnh Rostov của Nga, truyền thông đưa tin

Một vụ hỏa hoạn đã bùng phát tại nhà máy lọc dầu Novoshakhtinsk ở tỉnh Rostov của Nga sau một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa vào đêm 21 tháng 8, kênh tin tức Astra của Nga đưa tin, trích dẫn các báo cáo địa phương và cảnh quay về vụ tấn công.

Thành phố Novoshakhtinsk nằm cách biên giới Nga-Ukraine khoảng 10 km và cách tiền tuyến hơn 200 km.

Người dân cho biết ít nhất năm vụ nổ đã được nghe thấy trên bầu trời thành phố Novoshakhtinsk trong cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa. Máy bay điều khiển từ xa đã tấn công nhà máy lọc dầu địa phương, gây ra một đám cháy lớn.

Đoạn phim ghi lại vụ tấn công nhà máy lọc dầu cho thấy khói và lửa bốc lên từ địa điểm tấn công.

Nhà máy lọc dầu Novoshakhtinsk được tường trình sản xuất tới 7,5 triệu tấn sản phẩm dầu mỗi năm và chuyên sản xuất nhiên liệu.

Kyiv đã từng nhắm vào cơ sở này trong các cuộc tấn công trước đó. Vào tháng 12 năm 2024, Hải quân Ukraine và Cơ quan An ninh Ukraine, gọi tắt là SBU đã thực hiện một cuộc tấn công phối hợp vào nhà máy lọc dầu, gây ra một vụ hỏa hoạn quy mô lớn và thiệt hại đáng kể.

Bộ Tổng tham mưu Ukraine cho biết sau vụ tấn công rằng cơ sở Novoshakhtinsk là nhà máy lọc dầu duy nhất đang hoạt động tại Tỉnh Rostov của Nga.

Quân đội Ukraine trước đó tuyên bố rằng vụ tấn công vào nhà máy lọc dầu vào tháng 7 năm 2024 đã phá hủy 1,5 triệu tấn dầu và các sản phẩm dầu, trị giá 540 triệu đô la. Nhà máy lọc dầu cũng đã ngừng hoạt động một phần sau vụ tấn công vào tháng 3.

Ukraine thường xuyên tiến hành các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa tầm xa vào các cơ sở công nghiệp và quân sự ở Nga. Các nhà máy lọc dầu, nơi cung cấp tài chính và nhiên liệu cho cỗ máy chiến tranh của Mạc Tư Khoa, thường xuyên là mục tiêu của các cuộc tấn công này.

Theo báo chí, ba nhà máy lọc dầu của Nga đã phải cắt giảm hoặc tạm dừng hoạt động trong tháng này do thiệt hại từ các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine. Bloomberg đưa tin một cơ sở của Rosneft ở tỉnh Saratov đã ngừng nhập dầu sau cuộc tấn công vào ngày 10 tháng 8.

Nhà máy lọc dầu Ryazan của Nga cũng đã giảm một nửa sản lượng trong khi nhà máy lọc dầu Novokuibyshevsk đã ngừng sản xuất hoàn toàn vào ngày 2 tháng 8, Reuters đưa tin.

[Kyiv Independent: Drone strike sparks blaze at oil refinery in Russia's Rostov Oblast, media reports]

2. ‘Tâm trạng chiến thắng’ của Nga chuyển sang tuyệt vọng’ – Tướng Syrsky nói về các trận chiến, máy bay điều khiển từ xa và hệ thống phòng thủ AI của Ukraine

Tổng Tư Lệnh Ukraine, Đại Tướng Oleksandr Syrskyi, cho biết, mặc dù quân đội Nga phải chịu thất bại ở khu vực Sumy, họ vẫn tiến được 10-12 km về phía một số thị trấn của Ukraine gần Dobropillya ở vùng Donetsk.

Trong một cuộc phỏng vấn với RBC-Ukraine, Tướng Syrsky tuyên bố:

“Ở vùng Sumy, đối phương có thể nói là đã phải chịu thất bại nặng nề.”

Ông tiết lộ rằng Nga đã tập trung một số đơn vị mạnh nhất của mình vào khu vực này - lính dù, Thủy Quân Lục Chiến và lực lượng súng trường cơ giới tinh nhuệ - nhưng “đối phương không đạt được thành công nào trong hai tháng qua”.

“Ngược lại, Nga đã mất một số thị trấn”, ông nói thêm.

Theo Tướng Syrsky, nỗ lực cuối cùng của Nga nhằm tiến vào khu vực Stepne và Novokostyantynivka “đã kết thúc trong thất bại hoàn toàn. Họ bị tiêu diệt, bị đẩy lùi qua biên giới.”

Ông cho biết Nga đã cố gắng lợi dụng địa hình hiểm trở và sự thiếu vắng một tuyến đầu liên tục gần Dobropillya. Nhưng khi quân tiếp viện Ukraine đến, Tướng Syrsky nói, “tâm trạng chiến thắng” của Nga nhanh chóng chuyển sang tuyệt vọng.

Ông thừa nhận rằng lực lượng Nga đã tiến 10-12 km về phía một số thị trấn ở khu vực Dobropillya, nhưng nhấn mạnh rằng địa lý của khu vực này thuận lợi cho việc di chuyển bí mật.

“ Địa hình ở đó đầy khe núi và sông ngòi – những đặc điểm tự nhiên cho phép di chuyển ẩn nấp. Vào mùa hè, thảm thực vật rậm rạp khiến việc kiểm soát giới tuyến trở nên khó khăn”.

Ông nói thêm rằng việc thiếu sự bảo vệ liên tục của quân đội tiền tuyến ở khu vực này đã mang lại cho Nga lợi thế ban đầu.

“Nhưng sau khi một số biện pháp quyết liệt được thực hiện, các đơn vị không quân bổ sung đã được điều động, chúng tôi đã giải phóng các thị trấn và khu vực, và tâm trạng chiến thắng của đối phương đã chuyển sang tuyệt vọng. Các bài đăng trên mạng xã hội của chúng ban đầu mang giọng điệu 'tiến lên, chiến thắng', và giờ là 'bị bao vây. Hết rồi'“, Tướng Syrsky nói.

Ông cho biết Ukraine không dựa vào phòng thủ thụ động.

“Chúng tôi tuân thủ nguyên tắc không bao giờ phòng thủ thụ động. Phòng thủ của chúng tôi là chủ động. Nếu xét số liệu thống kê các hoạt động chiến đấu trong thời gian gần đây, thì thực tế, một phần sáu đến một phần bảy tổng số hoạt động chiến đấu ở tiền tuyến là các hoạt động tấn công hoặc phản công của chúng tôi”, Tướng Syrsky nói.

Tướng Syrsky cũng lấy việc phòng thủ Pokrovsk làm ví dụ, nói rằng mặc dù lực lượng Nga dự kiến sẽ chiếm được thị trấn này vào mùa thu năm ngoái, quân đội Ukraine vẫn tiếp tục giữ vững vị trí của mình.

“Nếu tính toán thiệt hại của địch trong các trận chiến ở khu vực này, tôi nghĩ toàn bộ cánh đồng sẽ ngập tràn xác lính. Đây là cái giá phải trả cho mỗi mét vuông đất của chúng ta”, ông nói.

Theo ông, quân đội Ukraine sẽ tiếp tục tuân thủ chiến thuật phòng thủ tích cực, mặc dù chi tiết về các hành động trong tương lai không được tiết lộ.

Nga liên tục cải tiến máy bay điều khiển từ xa của mình, bao gồm cả máy bay Shahed do Iran sản xuất, hiện được trang bị hệ thống bảo vệ đánh chặn hiện đại và thậm chí cả cơ chế tự hủy.

Theo Tướng Syrsky, Shaheds hiện đã được trang bị hệ thống dẫn đường quang học, ăng-ten 12-16 kênh giúp chống nhiễu, cũng như cảm biến tránh va chạm và cháy.

Những tính năng này cho phép máy bay điều khiển từ xa của Nga thực hiện các động tác phòng thủ tự động, khiến chúng khó bị tiêu diệt hơn.

“Trên thực tế, tất cả các máy bay điều khiển từ xa tầm xa hiện đang được đối phương sử dụng – thậm chí cả Gerans, loại mà Nga sử dụng làm mồi nhử – đều được trang bị thuốc nổ để tự hủy”, nhà lãnh đạo quân đội cho biết.

“Để chiếc máy bay điều khiển từ xa này không thể bị bắt sau khi rơi và tiêu diệt tất cả những kẻ tiếp cận. Bạn phải rất cẩn thận: khi một chiếc máy bay điều khiển từ xa như vậy rơi xuống, nó có thể phát nổ”, Tướng Syrsky nói.

Ông cho biết thêm rằng lực lượng Ukraine đang tích cực tăng cường số lượng hệ thống phòng không công nghệ cao và hiện đại hóa các nhóm hỏa lực cơ động, trang bị cho chúng hệ thống ngắm bằng trí tuệ nhân tạo.

Tướng Syrsky cho biết lực lượng hàng không quân sự đã cho thấy hiệu quả đáng kể trong việc chống lại máy bay điều khiển từ xa:

“ Trực thăng trang bị súng máy cho thấy hiệu quả rất cao. Tôi có thể nói rằng từ tháng 8 năm ngoái đến tháng 8 năm nay, chúng đã bắn hạ hơn 3.200 máy bay điều khiển từ xa Shahed – đây là những con số ấn tượng.”

Lực lượng Ukraine cũng tích cực sử dụng máy bay hạng nhẹ và hệ thống hỏa tiễn phòng không.

Vị tướng này cho biết thêm rằng máy bay điều khiển từ xa đánh chặn là một lĩnh vực phát triển đầy hứa hẹn.

Tướng Syrsky cho biết: “Chúng tôi có nhiều dự án phát triển có thể dễ dàng cạnh tranh với các công ty nổi tiếng như Merops”, đồng thời lưu ý rằng các kế hoạch tăng cường sử dụng các hệ thống như vậy vẫn đang được điều động.

Tướng Syrsky nói với RBC Ukraine rằng tại Bakhmut năm 2023, tỷ lệ tổn thất ít nhất là 1:7, nghĩa là Nga chịu tổn thất gấp 7 lẩn quân Ukraine. Ông nói thêm rằng tình hình cũng tương tự trong chiến dịch Kursk, nơi lực lượng Nga cũng chịu tổn thất lớn hơn gấp nhiều lần.

Theo Tướng Syrsky, việc phòng thủ Bakhmut kéo dài có tầm quan trọng chiến lược. Các trận chiến giành thị trấn kéo dài tám tháng, và lực lượng chính của Nga tham gia là lính đánh thuê của Tập đoàn Wagner.

Tướng Syrsky cho biết: “Khi các trận chiến ở Bakhmut kết thúc, chính Prigozhin (cựu lãnh đạo của PMC Wagner) đã thừa nhận trong một cuộc phỏng vấn rằng ông đã mất 20.000 chiến binh giỏi nhất của mình tại thị trấn này”.

Theo ước tính của Bộ Tổng tham mưu Ukraine, con số này gần 23.000 quân.

“Và vì tổn thất của họ là 50-50 – cả chết lẫn bị thương – nên cộng thêm số người bị thương, tổng số thương vong lên tới khoảng 40.000. Trong khi tổng quân số của nhóm Wagner lên tới 50.000. Nghĩa là, Wagner với tư cách là một cấu trúc không còn được phục hồi nữa”, Tướng Syrsky nói.

“Và dựa trên mức độ tổn thất mà Wagner phải chịu – và tôi không tính đến các đơn vị Nga khác cũng tham gia vào các trận chiến ở đó – thì theo nhiều ước tính khác nhau, tỷ lệ giữa tổn thất của chúng tôi và của đối phương là 1 trên 7 – 1 trên 7,7. Nghĩa là, chúng tôi mất ít hơn đối phương bảy lần”, Tướng Syrsky nói thêm.

Ông nói rằng đây là chỉ dấu rõ ràng nhất cho toàn bộ cuộc chiến tranh tổng lực. “Vì vậy, nếu nói về vai trò của Bakhmut, nó thực sự đã cứu được một khu vực đáng kể trên mặt trận và một số lượng lớn lãnh thổ.”

Tình hình tương tự cũng diễn ra trong chiến dịch Kursk. Theo các nguồn tin của Nga, tổn thất của lực lượng Nga tại đây cao hơn tổn thất của Ukraine tới 5,5 lần.

“Tức là, trong cuộc tấn công, chúng tôi chịu tổn thất ít hơn địch năm lần. Đây cũng là chỉ số tốt nhất trong một cuộc chiến tranh toàn diện. Có lẽ đây là một đặc điểm của cuộc chiến, mặc dù thực tế nó chỉ là một chiến dịch được tính toán kỹ lưỡng”, Tướng Syrsky nói thêm.

Tướng Syrsky cho biết, vào năm 2025, Ukraine có kế hoạch chuyển giao 15.000 nền tảng robot mặt đất cho nhiều mục đích khác nhau cho quân đội, đồng thời cho biết thêm rằng nước này đang tích cực phát triển máy bay điều khiển từ xa và hệ thống robot để giảm thiểu rủi ro cho binh lính trên chiến trường.

“Chúng tôi đang đặt cược vào vũ khí công nghệ cao, các hệ thống công nghệ cao sẽ giúp chúng tôi giảm thiểu sự hiện diện trực tiếp của quân nhân trên chiến trường. Điều này chủ yếu liên quan đến các nền tảng robot, hệ thống điều khiển từ xa các loại và mục đích khác nhau – chủ yếu là máy bay điều khiển từ xa. Nhưng chúng tôi cũng đang tích cực phát triển các hệ thống mặt đất – hậu cần, y tế để di tản người bị thương”, ông nói.

Tướng Syrsky cho biết thêm rằng các phương tiện điều khiển từ xa để di tản người bị thương hiện đang được thử nghiệm. Ông xác nhận rằng quân đội Ukraine đang tích cực sử dụng các tổ hợp robot trong các hoạt động chiến đấu.

“Năm nay, chúng tôi dự định sẽ nhận được 15.000 nền tảng robot mặt đất cho nhiều mục đích khác nhau”, ông cho biết.

Theo ông, chúng bao gồm cả hệ thống tấn công bằng súng máy hoặc các loại vũ khí khác, cũng như các nền tảng phụ trợ cho hậu cần hoặc di tản y tế.

Hiện nay, hầu như tất cả vũ khí công nghệ của AFU đều được trang bị các yếu tố AI, bao gồm cả hệ thống phòng không.

Tướng Syrsky tiết lộ rằng các cơ cấu chuyên dụng đã được thành lập tại Bộ Tổng tham mưu và các trụ sở khác để giám sát việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong lĩnh vực quân sự.

Tướng Syrsky cho biết: “Ngay cả các hệ thống phòng không thông thường – súng máy hoặc pháo – cũng có hệ thống hiện đại để ngắm, bắt giữ, theo dõi tự động, phân loại và nhận dạng mục tiêu, cho phép chúng tăng hiệu quả lên nhiều lần”.

Tuy nhiên, ông cảnh báo rằng AI không phải là hoàn hảo:

“Cần phải lưu ý rằng AI có thể bị nhầm lẫn, vì hiện tại mới chỉ là bước khởi đầu cho quá trình phát triển và sử dụng AI.”

[Kyiv Post: ‘Russia’s ‘Victorious Mood’ Turned to Despair’ – Syrsky on Battles, Drones, Ukraine’s AI-Driven Defense]

3. Tổng thống Trump cho rằng Crimea bị tạm chiếm có ‘kích thước của Texas’, nói rằng nó ‘nằm giữa đại dương’

Trong khi Kyiv chuẩn bị cho các cuộc đàm phán hòa bình bao gồm các cuộc đàm phán về tình trạng của các vùng lãnh thổ bị Nga tạm chiếm của Ukraine, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump vào ngày 20 tháng 8 đã cho rằng Crimea có “có kích thước bằng Texas” và nằm “giữa đại dương”.

Nga đã xâm lược Crimea bất hợp pháp kể từ năm 2014. Có thông tin cho rằng Mạc Tư Khoa có thể đang tìm cách công nhận bán đảo bị sáp nhập này là của Nga như một phần của giải pháp hòa bình trong tương lai nhằm chấm dứt chiến tranh ở Ukraine.

Tổng thống Trump đã nhắc đến việc Nga xâm lược Crimea năm 2014 trong một cuộc trò chuyện trên Mark Levin Show, một chương trình phát thanh cánh hữu. Ông chỉ ra rằng việc sáp nhập diễn ra khi cựu Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama còn tại vị, ám chỉ rằng truyền thông đã chỉ trích cách giải quyết vấn đề Nga của ông một cách bất công trong khi lại bỏ qua cho Obama.

“Tôi không trao Crimea cho họ,” Tổng thống Trump nói.

“ Crimea rộng lớn — tôi nghĩ là cỡ Texas hay gì đó — nằm giữa đại dương. Và nó thật tuyệt đẹp. Họ đã từ bỏ nó vì Obama và báo chí thậm chí chẳng thèm nhắc đến điều đó.”

Thực ra, Crimea nhỏ hơn Texas khoảng 26 lần và không nằm “giữa đại dương” - đây là một bán đảo ở Hắc Hải, giáp với Biển Azov.

Tiểu bang Texas của Hoa Kỳ lớn hơn toàn bộ đất nước Ukraine khoảng 10%.

Tổng thống Trump thường né tránh những lời chỉ trích về chiến lược chính sách đối ngoại của mình đối với Nga bằng cách đổ lỗi cho những người tiền nhiệm thuộc Đảng Dân chủ về cuộc chiến thay vì giải quyết bản chất của những lời chỉ trích hoặc nêu rõ quan điểm về những diễn biến hiện tại. Hội nghị thượng đỉnh Alaska của ông với Putin đã vấp phải sự chỉ trích rộng rãi, khi Tổng thống Trump dành cho Putin sự chào đón nồng nhiệt như trải thảm đỏ và nhanh chóng từ bỏ yêu cầu ngừng bắn.

Trong cuộc họp báo chung sau cuộc họp kín, Putin nói với các phóng viên rằng cựu Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden phải chịu trách nhiệm về cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào Ukraine vào tháng 2 năm 2022.

Tổng thống Trump, người nhắc lại tuyên bố đó trong hầu hết các bài phát biểu công khai của mình về cuộc chiến ở Ukraine, cho biết ông “rất vui” khi nghe Putin nói điều đó.

Mặc dù cách diễn đạt của Tổng thống Trump không phải là mới, nhưng những sai lầm về mặt địa lý của ông liên quan đến Ukraine có thể gây thêm lo ngại khi Kyiv chuẩn bị cho các cuộc đàm phán hòa bình quan trọng có thể bao gồm áp lực phải ký kết nhượng bộ lãnh thổ như một phần của thỏa thuận.

Các công tác chuẩn bị đang được tiến hành để Tổng thống Volodymyr Zelenskiy có thể gặp trực tiếp Putin trong hai tuần tới. Ngày 18 tháng 8, Tổng thống Zelenskiy cho biết ông sẵn sàng thảo luận trực tiếp các vấn đề lãnh thổ với Putin như một phần của các cuộc đàm phán hòa bình.

Nga yêu cầu quân đội Ukraine rút toàn bộ khỏi các tỉnh Donetsk và Luhansk, công nhận hợp pháp các vùng lãnh thổ hiện đang bị tạm chiếm — bao gồm cả Crimea — là của Nga, cấp quy chế đặc biệt cho nhà thờ do Nga hậu thuẫn và tiếng Nga tại Ukraine, phi quân sự hóa Kyiv và cấm Ukraine gia nhập NATO.

Những bình luận của Tổng thống Trump về Crimea gợi nhớ đến phát biểu của Đặc phái viên Steve Witkoff hồi tháng 3. Witkoff đã gây phẫn nộ ở Ukraine khi ông không thể nêu chính xác “cái gọi là bốn khu vực” bị Nga tạm chiếm ngay cả khi ông đề xuất trao trả chúng cho Mạc Tư Khoa.

[Kyiv Independent: Trump calls occupied Crimea 'size of Texas,' says it's 'in the middle of the ocean']

4. Một trường hơp bi thảm tại Quốc hội Phần Lan được công bố

Eemeli Peltonen được nêu tên là nhà lập pháp tự tử ngay trong một cuộc họp của quốc hội Phần Lan. Đây là vụ tự tử đầu tiên trong lịch sử khi một thành viên Quốc Hội lại tự tử khi đang tham dự một cuộc họp.

Peltonen, 30 tuổi, là thành viên quốc hội của Đảng Dân chủ Xã hội Phần Lan, gọi tắt là SDP và đang phục vụ nhiệm kỳ đầu tiên, đại diện cho khu vực bầu cử Uusimaa.

“Cái chết của Eemeli Peltonen khiến tôi và tất cả chúng tôi vô cùng bàng hoàng”, chủ tịch nhóm Dân biểu SDP Tytti Tuppurainen phát biểu trong một tuyên bố bằng tiếng Phần Lan.

“Anh ta là một thành viên rất được yêu mến trong cộng đồng chúng tôi, và chúng tôi sẽ rất nhớ anh ta. Một cuộc đời trẻ trung đã kết thúc quá sớm. Chúng tôi chia sẻ nỗi đau buồn với những người thân yêu của anh ta và cầu chúc họ mạnh mẽ vượt qua nỗi đau này.”

Trong bài đăng cuối cùng trên tài khoản Instagram của Peltonen, ông đã nói về việc phải điều trị bệnh thận và sau đó bị nhiễm trùng thứ cấp, khiến ông phải nghỉ phép vì lý do sức khỏe, không còn giữ chức vụ Dân biểu nữa.

Peltonen được bầu vào quốc hội trong cuộc bầu cử năm 2023 với 5.747 phiếu bầu và phục vụ trong các ủy ban hành chính và pháp lý của quốc hội, Ilta-Sanomat đưa tin.

Ông cũng là thành viên của Hội đồng thành phố Järvenpää và Chủ tịch Hội đồng thành phố - người trẻ nhất trong lịch sử - được bầu vào cơ quan này khi mới 18 tuổi.

Antti Kaikkonen, một Dân biểu Phần Lan và là chủ tịch Đảng Trung tâm, trước đây từng là bộ trưởng quốc phòng, đã bày tỏ lòng kính trọng đối với Peltonen trong một bài đăng trên X, gọi ông là “một Dân biểu trẻ tài năng của Quốc hội”.

“Tôi cũng biết anh ta là một người ấm áp và giàu lòng trắc ẩn. Tin tức về sự ra đi của Eemeli thật sự gây sốc và vô cùng đau buồn”, Kaikkonen nói, ban đầu bằng tiếng Phần Lan.

“ Tôi xin gửi lời chia buồn sâu sắc nhất tới gia đình và những người thân yêu của Eemeli. Chúc họ mạnh mẽ vượt qua nỗi đau buồn to lớn này.”

Tờ báo Iltalehti của Phần Lan là tờ đầu tiên đưa tin một nhà lập pháp đã tự tử trong tòa nhà quốc hội vào thứ ba, ngày 19 tháng 8.

Aaro Toivonen, giám đốc an ninh tại Quốc hội Phần Lan, xác nhận với tờ báo rằng đã có người tử vong trong tòa nhà, nhưng không cung cấp thêm thông tin.

Một tờ báo Phần Lan khác, Ilta-Sanomat, cũng đưa tin tương tự. Khi được đài truyền hình công cộng Yle của Phần Lan hỏi về vấn đề này, Toivonen đã không phản bác thông tin do Iltalehti đưa tin.

“Quốc hội sẽ không bình luận thêm về vụ việc trong khi cuộc điều tra của cảnh sát vẫn đang diễn ra”, một tuyên bố từ quốc hội xác nhận cái chết cho biết, đồng thời nói thêm rằng cộng đồng của họ “chia sẻ nỗi đau buồn với người thân”.

Thủ tướng Phần Lan Petteri Orpo bày tỏ sự bàng hoàng và đau buồn trước cái chết của một đồng nghiệp tại quốc hội, Ilta-Sanomat đưa tin.

Quốc hội Phần Lan, được gọi là eduskunta, có 200 thành viên, được bầu với nhiệm kỳ bốn năm. Hiện tại, quốc hội đang trong kỳ nghỉ hè cho đến tháng Chín.

[Newsweek: MP Who Died by Suicide in Finland's Parliament Is Named]

5. Tổng thống Trump: Netanyahu là anh hùng chiến tranh — và ‘Tôi cũng vậy’

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tự gọi mình là “anh hùng chiến tranh” vì đã phê duyệt các cuộc không kích vào các cơ sở hạt nhân của Iran.

Tổng thống Trump nói rằng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu là “một anh hùng chiến tranh vì chúng tôi đã cùng nhau làm việc”.

“Ông ấy là anh hùng chiến tranh. Tôi đoán tôi cũng vậy”, Tổng thống Trump nói. “Chẳng ai quan tâm. Nhưng tôi cũng vậy. Ý tôi là, tôi đã điều những chiếc máy bay đó.” Tổng thống dường như đang ám chỉ đến một cuộc tấn công mà ông đã ra lệnh vào các cơ sở hạt nhân ngầm của Iran hồi tháng 6 nhằm xóa sổ chương trình hạt nhân của Tehran.

Netanyahu đã là đối tượng của lệnh bắt giữ của Tòa án Hình sự Quốc tế kể từ tháng 11 năm ngoái vì cáo buộc phạm tội ác chiến tranh ở Gaza. Hơn 60.000 người Palestine đã thiệt mạng tại vùng đất ven biển bị bao vây này trong cuộc tấn công của quân đội Israel, bắt đầu sau cuộc tấn công của Hamas vào Israel ngày 7 tháng 10 năm 2023 khiến khoảng 1.200 người thiệt mạng.

Tổng thống Trump chưa từng tham gia một cuộc chiến tranh thực sự nào, cũng chưa từng phục vụ trong quân đội. Ông đã được hoãn nghĩa vụ quân sự năm lần trong Chiến tranh Việt Nam, bao gồm cả một lần miễn trừ y tế sau khi được chẩn đoán mắc bệnh gai xương gót chân khi mới 22 tuổi.

Năm 2015, Tổng thống Trump đã gây chú ý khi ông lập luận rằng Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa bang Arizona John McCain, người đã trải qua hơn năm năm làm tù binh chiến tranh ở Bắc Việt Nam, “không phải là anh hùng chiến tranh” vì “Tôi thích những người không bị bắt”.

Và vào năm 2020, tờ The Atlantic đưa tin rằng Tổng thống Trump đã có lời lẽ riêng tư coi thường những quân nhân đã khuất, gọi họ là “kẻ thua cuộc” và “kẻ ngốc”, là những cáo buộc mà ông kiên quyết phủ nhận.

[Politico: Trump: Netanyahu’s a war hero — and ‘I am too’]

6. Meloni của Ý ủng hộ kế hoạch an ninh của Ukraine, theo đó cho phép các đồng minh có 24 giờ để gửi quân nếu Nga xâm lược lần nữa, Bloomberg đưa tin

Thủ tướng Ý Giorgia Meloni đã đề xuất một bảo đảm an ninh sau chiến tranh, theo đó các đồng minh của Ukraine phải quyết định trong vòng 24 giờ sau cuộc tấn công mới của Nga về việc có nên điều động quân đội hay không, Bloomberg đưa tin vào ngày 20 tháng 8, trích dẫn các nguồn tin thân cận với các cuộc thảo luận.

Các nhà lãnh đạo Âu Châu và các đồng minh khác của Ukraine đã đẩy nhanh các cuộc đàm phán về bảo đảm an ninh cho Kyiv sau Hội nghị thượng đỉnh Alaska giữa Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Putin. Các nhà lãnh đạo quân sự NATO đã họp trực tuyến vào ngày 20 tháng 8 để thảo luận về hỗ trợ an ninh.

Meloni đang ủng hộ một kế hoạch tương tự như điều khoản phòng thủ tập thể Điều 5 của NATO, các nguồn tin cho biết với Bloomberg. Đề xuất này không bao gồm tư cách thành viên NATO của Ukraine.

Nguyên tắc phòng thủ tập thể của Liên minh được ghi nhận trong Điều 5, quy định các quốc gia thành viên phải hỗ trợ quân sự cho bất kỳ quốc gia thành viên nào khác trong trường hợp bị tấn công. Meloni lần đầu tiên nêu ý tưởng mở rộng phạm vi bảo vệ của Điều 5 cho Kyiv — mà không cần lời mời của NATO — vào tháng 3 năm 2025.

Meloni cũng là một trong 7 nhà lãnh đạo Âu Châu tham gia cùng Tổng thống Zelenskiy tại Tòa Bạch Ốc vào ngày 18 tháng 8 để gặp Tổng thống Trump và thảo luận về các bảo đảm an ninh cho Ukraine sau chiến tranh.

Đề xuất của Meloni hiện nằm trong số những đề xuất đang được các nhà lãnh đạo Âu Châu cân nhắc khi Tổng thống Vladimir Tổng thống Zelenskiy chuẩn bị cho các cuộc đàm phán trực tiếp với Putin. Kế hoạch này sẽ yêu cầu các quốc gia đã ký kết thỏa thuận an ninh với Ukraine phải cân nhắc và phản ứng nhanh chóng trong trường hợp xảy ra một cuộc tấn công khác của Nga sau thỏa thuận hòa bình.

Những người am hiểu các cuộc thảo luận cho biết các phương án ứng phó sẽ bao gồm hỗ trợ quốc phòng, viện trợ kinh tế và trừng phạt Nga. Hiện chưa rõ liệu kế hoạch này có liên quan đến việc các nước Âu Châu riêng lẻ gửi quân đến Ukraine hay không.

Trước đó, Bloomberg đưa tin rằng khoảng 10 nước Âu Châu sẵn sàng điều quân tới Ukraine tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình nhằm ngăn chặn Nga tiến hành một cuộc tấn công mới vi phạm thỏa thuận hòa bình.

Điện Cẩm Linh đã bác bỏ những đề xuất an ninh này, khi Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov phát biểu vào ngày 20 tháng 8 rằng Nga nên là một trong những quốc gia cung cấp bảo đảm an ninh cho Ukraine.

Ông nói: “Thảo luận nghiêm chỉnh về các vấn đề an ninh mà không có Nga sẽ chẳng đi đến đâu cả”.

[Politico: Italy's Meloni backs Ukraine security plan that gives allies 24 hours to send troops if Russia invades again, Bloomberg reports]

7. Nhật Bản, Thụy Điển tuyên bố sẵn sàng đóng góp bảo đảm an ninh cho Ukraine

Nhật Bản, Thụy Điển và các nước khác đã ra tín hiệu vào ngày 19 tháng 8 rằng họ sẵn sàng đóng góp vào gói bảo đảm an ninh đa quốc gia cho Ukraine, tham gia vào liên minh gồm hơn 30 quốc gia đang nỗ lực ngăn chặn Nga tiến hành cuộc xâm lược trong tương lai theo bất kỳ thỏa thuận ngừng bắn tiềm năng nào.

Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba cho biết Tokyo đang cân nhắc vai trò của mình trong “liên minh tự nguyện”, một nhóm bao gồm một số quốc gia NATO và các đồng minh chủ chốt của Ukraine.

Liên minh do Thủ tướng Anh Keir Starmer và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đứng đầu có mục tiêu thành lập một lực lượng đa quốc gia để giám sát thỏa thuận hòa bình trong tương lai tại Ukraine.

“ Chúng tôi sẽ theo dõi sát sao các cuộc thảo luận đang diễn ra và trong khi cân nhắc cẩn thận những gì Nhật Bản có thể và nên làm - bao gồm nhiều khía cạnh pháp lý và năng lực - chúng tôi sẽ đóng một vai trò phù hợp”.

Tại Stockholm, Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson cũng nhấn mạnh rằng đất nước ông sẵn sàng đóng góp vào việc bảo đảm an ninh. Phát biểu với đài phát thanh công cộng Sveriges Radio, ông Kristersson cho rằng tình hình hiện nay “rất nghiêm trọng”, đồng thời cho biết Thụy Điển có thể đóng góp nguồn lực giám sát trên không và hải quân để tăng cường khả năng phòng thủ của Ukraine.

Tổng thống Lithuania Gitanas Nauseda cũng cho biết nước ông đã sẵn sàng điều động quân đội trên bộ tại Ukraine như một phần của lực lượng răn đe.

Ông phát biểu trong một chương trình truyền hình rằng: “Chúng tôi sẵn sàng đóng góp quân số tùy theo mức độ mà quốc hội cho phép để gìn giữ hòa bình, cũng như cung cấp thiết bị quân sự”.

Tuy nhiên, Ba Lan tuyên bố sẽ không gửi quân như một sự bảo đảm an ninh trong tương lai cho Kyiv. Thay vào đó, quân đội Ba Lan sẽ đóng vai trò trong “liên minh tự nguyện” bằng cách hỗ trợ hậu cần và cơ sở hạ tầng, giám sát biên giới Ba Lan-Belarus và bảo vệ sườn phía đông của NATO.

Bộ trưởng Quốc phòng Ba Lan Wladyslaw Kosiniak-Kamysz cho biết: “Trong quá trình này, hàng chục, hàng trăm, thậm chí hàng ngàn binh lính Ba Lan sẽ được điều động trên lãnh thổ Ba Lan để bảo vệ quân đồng minh đóng quân tại Ba Lan hoặc bảo vệ quân đồng minh đóng quân tại Ukraine”.

Các nhà lãnh đạo Âu Châu đã đẩy nhanh các cuộc đàm phán về bảo đảm an ninh cho Ukraine trong những tuần gần đây, đáp lại yêu cầu của Tổng thống Zelenskiy về sự bảo đảm ràng buộc rằng Nga sẽ không tấn công nữa nếu lệnh ngừng bắn được đạt được.

Ngày 18 tháng 8, Macron cho biết các bảo đảm sẽ không bao gồm tư cách thành viên NATO mà sẽ dựa vào quân đội Ukraine mạnh mẽ được hỗ trợ bởi các cam kết của đồng minh.

Các quan chức nói với tờ Kyiv Independent vào ngày 19 tháng 8 rằng các quốc gia tham gia có thể tổ chức một loạt cuộc họp trong những ngày tới để hoàn thiện các chi tiết.

Bloomberg đưa tin cùng ngày rằng một gói thỏa thuận có thể được thống nhất trong tuần này, với các cuộc thảo luận được tường trình bao gồm khả năng điều động quân đội Anh và Pháp, cùng với các nhóm nhỏ hơn từ các quốc gia Âu Châu khác.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã đề xuất Hoa Kỳ có thể cung cấp hỗ trợ trên không như một phần của các cam kết, nhưng loại trừ khả năng cử lực lượng mặt đất của Hoa Kỳ.

[Kyiv Independent: Japan, Sweden say they're ready to contribute to security guarantees for Ukraine]

8. Iran tổ chức tập trận hỏa tiễn khi căng thẳng chiến tranh gia tăng

Iran dự kiến sẽ bắt đầu cuộc tập trận hỏa tiễn kéo dài hai ngày vào thứ năm tại phía bắc Ấn Độ Dương và Biển Oman, thể hiện sức mạnh quân sự sau cuộc chiến kéo dài 12 ngày với Israel và Hoa Kỳ vào tháng 6.

Cuộc tập trận sẽ bao gồm các vụ phóng hỏa tiễn và hoạt động tác chiến điện tử và máy bay điều khiển từ xa, nhấn mạnh quyết tâm của Tehran trong việc chứng minh sự sẵn sàng cho bất kỳ giai đoạn đối đầu mới nào.

Newsweek đã liên hệ với Bộ Ngoại giao cũng như các bộ ngoại giao của Iran và Israel để xin bình luận.

Cuộc tập trận diễn ra vào thời điểm nhạy cảm. Israel và Iran gần đây đã tạm dừng một cuộc xung đột trực tiếp gây ra thương vong và tàn phá đáng kể cho cả hai bên. Hoa Kỳ, nước đã can thiệp bằng các cuộc không kích của riêng mình, kể từ đó đã tiếp tục gây áp lực lên Iran đồng thời cam kết hỗ trợ Israel.

Mặc dù giao tranh công khai đã dừng lại, lệnh ngừng bắn mong manh này cũng chẳng giúp xoa dịu tình hình thù địch. Các cuộc tập trận quân sự, chẳng hạn như cuộc tập trận dự kiến bắt đầu vào thứ Năm, vừa là lời cảnh báo cho các đối thủ, vừa là tín hiệu cho thấy Iran đã sẵn sàng cho một cuộc leo thang mới.

Theo truyền thông nhà nước, Hải quân Iran sẽ tổ chức cuộc tập trận với sự tham gia của các tàu mặt nước và tàu ngầm, các đơn vị không quân, các bệ phóng hỏa tiễn ven biển và trên biển, cùng các sư đoàn tác chiến điện tử. Chuẩn Đô đốc Abbas Hassani, phát ngôn nhân chính thức của Hải quân Iran, cho biết cuộc tập trận sẽ thử nghiệm “một loạt hỏa tiễn hành trình tấn công chính xác” có khả năng tấn công các mục tiêu trên mặt nước ở tầm ngắn, trung bình và xa. Ông nói thêm rằng cuộc tập trận được thiết kế để nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu, cải thiện hệ thống chỉ huy và tăng cường khả năng răn đe.

Cuộc xung đột bắt đầu vào ngày 13 tháng 6 khi Iran phóng hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa tấn công vào các địa điểm ở Israel, trong khi Israel tiến hành không kích vào các cơ sở quân sự và cơ sở hạ tầng của Iran.

Hoa Kỳ tham gia cuộc xung đột vào ngày 22 tháng 6, tấn công các địa điểm hạt nhân ở Natanz, Fordow và Isfahan; Iran đáp trả bằng cách tấn công Căn cứ Không quân Al-Udeid của Hoa Kỳ tại Qatar trước khi Tổng thống Trump tuyên bố ngừng bắn vào ngày 24 tháng 6.

Kể từ sau chiến tranh, các quan chức Iran đã đưa ra cảnh báo về các cuộc xung đột trong tương lai, nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường năng lực hỏa tiễn, máy bay điều khiển từ xa và tác chiến điện tử. Israel vẫn trong tình trạng báo động cao, và Hoa Kỳ tiếp tục duy trì sự hiện diện quân sự trong khu vực để theo dõi các động thái của Iran và ngăn chặn leo thang. Tuyên bố từ tất cả các bên cho thấy, mặc dù giao tranh trực tiếp đã tạm dừng, nhưng căng thẳng vẫn gần đến ngưỡng nguy hiểm.

[Newsweek: Iran Holds Missile Drill as War Tensions Rise]

9. Vụ nổ bí ẩn làm rung chuyển quốc gia láng giềng NATO của Ukraine

Chính quyền quân sự Ba Lan cho biết họ không phát hiện bất kỳ sự vi phạm nào đối với không phận của đồng minh NATO sau vụ nổ tại một cánh đồng trồng bắp ở miền đông Ba Lan để lại một hố lớn và làm vỡ các cửa sổ gần đó.

Vụ việc đang được cảnh sát và quân đội điều tra, xảy ra tại làng Osiny vào sáng sớm thứ tư ngày 20 tháng 8. Không có ai bị thương.

Cuộc chiến ở Ukraine đã tác động đến nước láng giềng Ba Lan, nơi thường xuyên phải điều máy bay chiến đấu để đáp trả các cuộc tấn công trên không của Nga vào Ukraine.

Bộ chỉ huy tác chiến quân đội Ba Lan cho biết phân tích sơ bộ hồ sơ hệ thống radar cho thấy “không có hành vi vi phạm không phận Ba Lan nào được ghi nhận vào đêm qua, từ hướng Ukraine hoặc Belarus”, theo một tuyên bố được đăng trên X, ban đầu bằng tiếng Ba Lan.

Bộ chỉ huy cho biết đánh giá ban đầu cho thấy đối tượng được tìm thấy tại hiện trường vụ nổ “có thể là một phần của động cơ cũ có cánh quạt”, nhưng các nhà chức trách vẫn đang tiến hành phân tích chi tiết về đối tượng này.

“ Các nhân viên của hệ thống phòng không Cộng hòa Ba Lan duy trì giám sát không phận Ba Lan 24/24, luôn trong tình trạng sẵn sàng để bảo đảm an ninh”, bộ chỉ huy cho biết.

Cảnh sát cho biết họ đã tìm thấy các mảnh kim loại và nhựa từ một đối tượng không xác định trên cánh đồng sau khi họ được điều động đến hiện trường để báo cáo về vụ nổ vào khoảng 2 giờ sáng giờ địa phương.

Marcin Józwik, một trung sĩ cảnh sát ở Łuków, nói với Hãng thông tấn Ba Lan, gọi tắt là PAP rằng các mảnh vỡ đã bị cháy đen và nằm rải rác khắp khu vực.

Đài truyền hình địa phương Łuków.TV đưa tin một đối tượng giống cánh quạt đã được tìm thấy tại hiện trường. Đài này cũng phát sóng đoạn phim giám sát từ một người dân cho thấy một tia sáng chói lòa trên bầu trời đêm, sau đó là một tiếng nổ lớn.

“Một tiếng nổ lớn đánh thức tôi dậy, làm rung cả cửa sổ. Tôi nhìn ra ngoài nhưng chẳng thấy gì cả. Mãi đến sáng tôi mới thấy đèn xe cảnh sát”, một người dân giấu tên nói với Łuków.TV.

Vào tháng 11 năm 2022, một hỏa tiễn đã tấn công một cơ sở chế biến ngũ cốc ở miền nam Ba Lan, khiến hai người thiệt mạng. Các nhà điều tra Ba Lan sau đó cho biết đó là một hỏa tiễn phòng không do Ukraine phóng.

Họ cũng tin rằng các mảnh vỡ được tìm thấy trong một khu rừng phía đông Ba Lan vào tháng 4 năm 2023 là từ hỏa tiễn hành trình Kh-55 của Nga bắn vào Ukraine từ Belarus.

[Newsweek: Mystery Explosion Rocks Ukraine's NATO Neighbor]

10. Ba Lan đổ lỗi cho Nga về vụ tai nạn máy bay điều khiển từ xa

Hôm Thứ Năm, 21 Tháng Tám, Bộ trưởng Quốc phòng Ba Lan Władysław Kosiniak-Kamysz cáo buộc Nga “một lần nữa khiêu khích các quốc gia NATO” và cho biết Warsaw đã thông báo cho các đồng minh NATO về vụ một máy bay điều khiển từ xa quân sự của Nga đã rơi ở miền đông Ba Lan vào sáng sớm thứ Tư, phát nổ, làm rung chuyển sườn phía đông của NATO ngay khi các nhà lãnh đạo phương Tây đang nỗ lực thúc đẩy những nỗ lực hòa bình mong manh với Mạc Tư Khoa về vấn đề Ukraine.

Chiếc máy bay điều khiển từ xa đã đâm sầm xuống một cánh đồng trồng bắp gần làng Osiny, cách Warsaw khoảng 100 km về phía đông nam. Đoạn phim địa phương do LukowTV công bố cho thấy một tia sáng lóe lên, sau đó là một tiếng nổ lớn, làm vỡ cửa sổ của những ngôi nhà gần đó. Không có thương vong nào được báo cáo, mặc dù cảnh sát cho biết vụ tai nạn đã để lại một hố sâu 6 mét.

Không có bình luận nào từ Mạc Tư Khoa.

Máy bay điều khiển từ xa của Nga cũng đã rơi ở Rumani và Lithuania — cả hai đều gần khu vực chiến sự ở Ukraine.

Thời điểm xảy ra vụ tai nạn mới nhất này mang tính chính trị, diễn ra trong bối cảnh có những tranh cãi ngoại giao cao cấp về vấn đề Ukraine.

Vụ việc cũng gợi lại ký ức về tháng 11 năm 2022, khi một cuộc tấn công bằng hỏa tiễn đã giết chết hai người đàn ông ở làng Przewodów, Ba Lan, gần biên giới Ukraine. Vụ nổ đó sau đó được xác định là do một hỏa tiễn phòng không Ukraine lạc hướng gây ra.

[Politico: Poland blames Russia for drone crash]