1. Ukraine phản ứng trước báo cáo Tổng thống Trump ‘không biết’ về lệnh ngừng viện trợ của Pete Hegseth
Một nhà lập pháp cao cấp của Ukraine chia sẻ với Newsweek rằng việc Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth được tường trình đã dừng viện trợ quân sự của Hoa Kỳ cho Ukraine trong những ngày đầu của chính quyền Tổng thống Trump, mà không có lệnh trực tiếp từ Tổng thống Trump, là điều “đáng kinh ngạc”.
Reuters đưa tin vào thời điểm đó, các chuyến hàng vũ khí của Mỹ tới Ukraine đã dừng lại trong thời gian ngắn vào đầu tháng 2. Điều này đã khiến Tổng Tư Lệnh Ukraine, Đại Tướng Oleksandr Syrskyi, quyết định rút quân khỏi tỉnh Kursk của Nga để tránh bị bao vây do tình trạng khan hiếm đạn dược.
Hãng thông tấn này sau đó đưa tin vào thứ Ba rằng văn phòng của Hegseth đã ra lệnh bằng lời yêu cầu dừng 11 chuyến bay chở vũ khí và thiết bị đến Ukraine ngay sau khi chính quyền Tổng thống Trump nhậm chức.
Kyiv phụ thuộc rất nhiều vào Washington về nguồn cung cấp quân sự cho tiền tuyến, mặc dù hiện tại ít phụ thuộc vào Hoa Kỳ hơn so với những tháng đầu tiên của cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào tháng 2 năm 2022. Chính quyền Tổng thống Biden sắp mãn nhiệm đã công bố khoản viện trợ gần 1 tỷ đô la cho Ukraine vào tháng 12, và khoản tiền này vẫn đang được gửi đến quốc gia đang bị chiến tranh tàn phá này.
Theo nguồn tin ẩn danh nói với hãng tin này, Tổng thống Trump không biết về lệnh của Hegseth, và các quan chức an ninh quốc gia cao cấp cũng không có mặt tại cuộc họp tại Phòng Bầu dục với tổng thống vào ngày 30 Tháng Giêng có sự tham gia của Hegseth.
Ý tưởng ngừng viện trợ cho Ukraine đã được đưa ra trong cuộc họp, nhưng Tổng thống Trump không ra lệnh ngừng viện trợ, hai người hiểu biết về vấn đề này nói với hãng thông tấn.
Không rõ lệnh này được đưa ra khi nào, nhưng hai nguồn tin cho Reuters biết các quan chức Ukraine và Âu Châu đã bắt đầu đặt câu hỏi về lệnh tạm dừng này vào ngày 2 tháng 2, với hồ sơ cho thấy các chuyến bay đã được nối lại vào ngày 5 tháng 2.
Một quan chức Ukraine hiểu rõ tình hình cho biết, Ukraine đã phải vật lộn để có được thông tin rõ ràng từ chính quyền, mặc dù đã liên hệ thông qua “nhiều kênh”.
“Thật là một mớ hỗn độn,” Oleksandr Merezhko, chủ tịch ủy ban đối ngoại của quốc hội Ukraine, phát biểu với Newsweek hôm thứ Tư.
Merezhko cho biết dường như có một “khoảng cách giao tiếp nghiêm trọng” trong chính quyền và nói thêm: “Nói một cách đơn giản thì điều đó thật đáng sợ”.
Ngũ Giác Đài đã chuyển các câu hỏi đến Tòa Bạch Ốc. Thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc, Karoline Leavitt, nói với Reuters rằng Hegseth đã tuân theo chỉ thị của Tổng thống Trump về việc tạm dừng viện trợ cho Ukraine. Bà cho biết chính quyền sẽ không “trình bày chi tiết mọi cuộc trò chuyện giữa các quan chức chính quyền cao cấp trong suốt quá trình” cố gắng chấm dứt chiến tranh.
Thời gian Hegseth nắm quyền lãnh đạo Bộ Quốc phòng đầy rẫy những câu chuyện về đấu đá nội bộ và ngày càng có nhiều lời kêu gọi sa thải ông vào thời điểm thế giới đang theo dõi chặt chẽ cách chính quyền Tổng thống Trump điều hành chính sách quốc phòng.
Hegseth đổ lỗi cho “những nhân viên cũ bất mãn” và “những kẻ tiết lộ thông tin”.
Bốn nguồn tin ẩn danh được thông báo về tình hình này nói với Reuters rằng một nhóm nhỏ nhân viên Ngũ Giác Đài vốn phản đối viện trợ của Hoa Kỳ cho Ukraine nhưng chưa bao giờ giữ chức vụ nào trong chính phủ đã yêu cầu Hegseth cân nhắc việc tạm dừng cung cấp viện trợ.
Hoa Kỳ chính thức dừng viện trợ quân sự cho Ukraine vào đầu tháng 3, cắt đứt quyền tiếp cận của Kyiv với thông tin tình báo có nguồn gốc từ Hoa Kỳ trong nỗ lực rõ ràng nhằm buộc Ukraine phải đàm phán về một thỏa thuận ngừng bắn.
Việc dừng đột ngột việc chia sẻ thông tin tình báo và tiếp tế quân sự mới diễn ra khi Ukraine vật lộn để giữ một phần lãnh thổ của Nga tại khu vực Kursk của nước này, nơi Kyiv đã bất ngờ tấn công vào mùa hè năm ngoái. Động thái tiến vào Kursk được thiết kế để rút các nguồn tài nguyên của Nga khỏi khu vực Donetsk phía đông Ukraine và đưa ra một con bài mặc cả cho người Ukraine cho các cuộc đàm phán hòa bình trong tương lai.
Nga đã nới lỏng sự kiểm soát của Ukraine tại Kursk khi viện trợ quân sự và chia sẻ thông tin tình báo tạm dừng.
[Newsweek: Ukraine Reacts to Report Trump 'Unaware' of Pete Hegseth Order to Halt Aid]
2. Máy bay điều khiển từ xa của Ukraine được cho là đã tấn công nhà máy cáp quang của Nga ở Saransk
Máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã tấn công nhà máy Optic Fiber Systems ở Saransk, Cộng hòa Mordovia, hãng tin độc lập Astra của Nga đưa tin hôm Thứ Năm, 08 Tháng Năm.
Hai vụ cháy đã xảy ra ở Saransk sau cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa. Một vụ cháy xảy ra tại nhà máy Optic Fiber Systems, trong khi vụ cháy thứ hai bùng phát cách đó vài km, được cho là tại nhà máy Saranskkabel.
Người dân địa phương nói với kênh Telegram ủng hộ Điện Cẩm Linh Shot rằng một số vụ nổ mạnh đã làm rung chuyển khu công nghiệp của thành phố vào khoảng 6 giờ sáng
“Nhà máy hệ thống cáp quang ở Saransk đã bị hư hại rất nghiêm trọng sau cuộc tấn công”, Andrii Kovalenko, một quan chức tại Hội đồng An ninh và Quốc phòng Quốc gia Ukraine, cho biết vào ngày 7 tháng 5.
Kovalenko tuyên bố nhà máy đã cung cấp cho quân đội Nga vật liệu sản xuất máy bay điều khiển từ xa bằng sợi quang, có khả năng chống nhiễu tác chiến điện tử, và cho biết khả năng đóng cửa nhà máy hiện là có thể xảy ra.
Tờ Kyiv Independent không thể xác minh các khiếu nại. Hậu quả tiềm tàng của cuộc tấn công vào nhà máy Saranskkabel vẫn chưa được biết.
[Kyiv Independent: Ukrainian drones reportedly hit Russian fiber optic plant in Saransk]
3. Vance cho biết Hoa Kỳ sẵn sàng ‘bỏ đi’ nếu Nga đàm phán thiếu thiện chí
Phó Tổng thống Hoa Kỳ JD Vance phát biểu với Fox News vào ngày 8 tháng 5 rằng Hoa Kỳ sẽ sẵn sàng “rời khỏi” bàn đàm phán nếu không thấy Nga đạt được tiến triển trong đàm phán nhằm chấm dứt chiến tranh.
“Điều khiến tôi bận tâm là nếu chúng tôi phải đi đến kết luận rằng người Nga không tham gia đàm phán một cách thiện chí. Và nếu điều đó xảy ra, vâng, chúng tôi sẽ bỏ đi”, Vance nói trong một cuộc phỏng vấn.
Hoa Kỳ được cho là đã trở nên thất vọng vì không có tiến triển trong các cuộc đàm phán giữa Nga và Ukraine. Vào ngày 26 tháng 4, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã nói rằng Putin có thể đang “dụ dỗ tôi” trong các cuộc đàm phán.
Bất chấp sự thất vọng ngày càng tăng từ Tòa Bạch Ốc, Vance cho biết việc các bên đưa ra đề xuất cho nhau là dấu hiệu của “tiến bộ”.
“Chúng tôi biết rằng Nga sẽ đòi hỏi quá nhiều vì quan điểm của Nga trên thực tế là họ đang chiến thắng”, Vance nói. “Thái độ của chúng tôi là chúng tôi không muốn Ukraine sụp đổ. Rõ ràng là chúng tôi muốn Ukraine vẫn là một quốc gia có chủ quyền. Nga không thể mong đợi được trao lãnh thổ mà họ thậm chí còn chưa chinh phục được”.
“Chúng tôi biết rằng lời đề nghị đầu tiên của người Nga sẽ là quá nhiều. Chúng tôi biết rằng họ sẽ yêu cầu nhiều hơn mức hợp lý để đưa ra, đó là cách đàm phán thường diễn ra,” Vance nói tiếp.
Vance cảnh báo rằng Nga và Ukraine “sẽ phải tự giải quyết vấn đề này mà không có trung gian hòa giải của Hoa Kỳ” nếu Mạc Tư Khoa tiếp tục trì hoãn các cuộc đàm phán.
Bất chấp bình luận của Vance, sau cuộc điện đàm với Tổng thống Volodymyr Zelenskiy, Tổng thống Trump dường như đã phản bác lại Vance khi nói rằng ông “cam kết” bảo đảm một thỏa thuận hòa bình giữa Ukraine và Nga.
“Với tư cách là Tổng thống, tôi sẽ tiếp tục cam kết bảo đảm hòa bình giữa Nga và Ukraine, cùng với người Âu Châu, và đó sẽ là một nền hòa bình lâu dài”, Tổng thống Trump nói.
“Hy vọng rằng một lệnh ngừng bắn có thể chấp nhận được sẽ được tuân thủ và cả hai quốc gia sẽ phải chịu trách nhiệm tôn trọng tính thiêng liêng của các cuộc đàm phán trực tiếp này. Nếu lệnh ngừng bắn không được tôn trọng, Hoa Kỳ và các đối tác của mình sẽ áp dụng thêm các biện pháp trừng phạt”, Tổng thống Trump nói thêm.
Các quan chức chính phủ Hoa Kỳ được cho là đã chuẩn bị một gói trừng phạt mới đối với Nga, mặc dù Tổng thống Trump vẫn chưa có động thái thực hiện các biện pháp này.
[Kyiv Independent: US ready to 'walk away' if Russia negotiates in bad faith, Vance says]
4. Tổng thống Zelenskiy chế giễu “Cuộc diễn hành sợ hãi” của Putin trong video thách thức Kyiv
Tổng thống Ukraine Volodymr Tổng thống Zelenskiy đã lên án lễ kỷ niệm Ngày Chiến thắng 9 tháng 5 được lên kế hoạch tại Quảng trường Đỏ của Mạc Tư Khoa là một “cuộc diễn hành trong sợ hãi”.
Trong bài phát biểu trên video, Tổng thống Zelenskiy đã so sánh các sự kiện ở thủ đô Ukraine trước lễ kỷ niệm 80 năm ngày đánh bại Đức Quốc xã với “những đoàn xe tăng và khối sát thủ diễn hành” được trưng bày ở Mạc Tư Khoa.
Bình luận của ông vào thứ năm được đưa ra sau bài phát biểu hàng đêm của ông, trong đó ông đề cập đến máy bay điều khiển từ xa nhắm vào Mạc Tư Khoa và các khu vực khác của Nga, đồng thời nói rằng “hoàn toàn công bằng” khi bầu trời Nga không bình yên.
Bình luận mới nhất của Tổng thống Zelenskiy được đưa ra sau lời kêu gọi ngừng bắn trong 30 ngày của ông đã được đồng ý với Hoa Kỳ nhưng bị Putin bác bỏ.
Tổng thống Nga đã đơn phương tuyên bố lệnh ngừng bắn kéo dài ba ngày trong lễ kỷ niệm Ngày Chiến thắng, đây sẽ là sự kiện tuyên truyền quan trọng của Điện Cẩm Linh sau hành động xâm lược của nước này tại Ukraine.
Nhưng một loạt máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã đóng cửa các phi trường ở Mạc Tư Khoa và nhắm vào các cơ sở quân sự của Nga. Những bình luận trước đó của Tổng thống Zelenskiy về việc bầu trời Nga không bình yên sẽ làm tăng thêm suy đoán rằng Kyiv có ý định phá hoại sự kiện này.
Trong đoạn clip, ông cho biết muốn so sánh những gì đang diễn ra tại Quảng trường Độc lập của Kyiv với những gì đang diễn ra tại Quảng trường Đỏ của Mạc Tư Khoa, nơi diễn ra các cuộc diễn tập có sự tham gia của xe quân sự và quân đội.
Đoạn video chuyển sang cảnh quay không có ngày tháng từ Quảng trường Đỏ, nơi quân đội và thiết bị quân sự đi qua, khi ông nhắc đến các đoàn xe tăng cũng như “những khối sát thủ diễn hành” và “đám đông dàn dựng”.
Tổng thống Zelenskiy cho biết Mạc Tư Khoa đã lặp lại tội ác của Hitler ở Ukraine khi so sánh giữa hành động tàn bạo của Đức Quốc xã và những gì đã xảy ra trong cuộc xâm lược toàn diện.
Tổng thống Zelenskiy cho biết sự kiện diễn ra vào thứ Sáu tại Quảng trường Đỏ sẽ là một “cuộc diễn hành của sự hoài nghi... của sự cay đắng và dối trá” như thể Putin là người đã đích thân đánh bại chủ nghĩa Quốc xã.
Nhưng điều này đã bỏ qua những hy sinh của nhiều người, bao gồm cả người Ukraine, trong Thế chiến II, trong khi ngày nay hầu như mọi gia đình Ukraine đều có một anh hùng đang chiến đấu chống lại một thế lực tà ác mới, ông nói thêm.
Vào đêm thứ Tư, Tổng thống Zelenskiy đã đề cập đến các máy bay điều khiển từ xa đã làm gián đoạn các chuyến bay ở thủ đô Nga và nhắm vào các cơ sở quân sự và cho biết “hoàn toàn công bằng” khi bầu trời Nga không bình yên trước lễ kỷ niệm Ngày Chiến thắng.
Trước đó, Tổng thống Zelenskiy đã nói rằng Ukraine không thể bảo đảm an ninh cho các nhà lãnh đạo thế giới tham dự lễ kỷ niệm tại Mạc Tư Khoa. Kể từ đó, Kyiv đã đưa ra những lời đe dọa ngấm ngầm, với nhà lãnh đạo cơ quan tình báo quân sự Ukraine, Tướng Kyrylo Budanov nói rằng những người Nga theo dõi bầu trời vào thứ Sáu nên “mang theo nút tai”.
Hôm thứ năm, nhóm du kích Atesh cho biết họ đã làm gián đoạn thông tin liên lạc tại một số cơ sở quân sự của Nga và phá hủy thiết bị tại một trạm biến áp ở khu vực Mạc Tư Khoa.
[Newsweek: Zelensky Scorches Putin's 'Parade of Fear' in Defiant Kyiv Video]
5. ‘Những người bạn thép’ — Tập Cận Bình, Putin thề sẽ tăng cường hợp tác trước lễ kỷ niệm Ngày Chiến thắng, chỉ trích giới lãnh đạo Hoa Kỳ
Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã ca ngợi mối quan hệ giữa hai nước vào ngày 8 tháng 5, cam kết tăng cường hợp tác trên mọi lĩnh vực, bao gồm cả quan hệ quân sự.
Trong tuyên bố chung được đưa ra trong chuyến thăm của Tập Cận Bình tới Mạc Tư Khoa trong bối cảnh diễn ra lễ kỷ niệm Ngày Chiến thắng 9 tháng 5, hai nước đã hứa sẽ “tăng cường phối hợp để phản đối quyết liệt chính sách 'kiềm chế kép' của Washington đối với Nga và Trung Quốc”.
Trong một động thái thể hiện sự đoàn kết chống lại Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, hai nước đã lên án “việc thúc đẩy các biện pháp thù địch đối với Nga và Trung Quốc của các nước thứ ba ở nhiều khu vực trên thế giới, cũng như việc làm mất uy tín của sự hợp tác Nga-Trung”.
Hai nước cũng cam kết “góp phần thiết lập hòa bình tại Ukraine”, đồng thời giải quyết “nguyên nhân gốc rễ” của cuộc chiến.
Tuyên bố về cuộc chiến tranh Ukraine ám chỉ đến cách diễn đạt mà Nga thường sử dụng để biện minh cho cuộc xâm lược toàn diện của mình, tuyên bố sai sự thật rằng nước này bị đẩy vào cuộc chiến với Ukraine vì sự mở rộng của NATO.
Trung Quốc đã tăng cường quan hệ với Nga kể từ khi Điện Cẩm Linh phát động cuộc chiến toàn diện với Ukraine, trở thành nhà cung cấp hàng đầu cho Mạc Tư Khoa các loại hàng hóa có mục đích sử dụng kép giúp củng cố ngành công nghiệp quốc phòng của Nga.
Trong khi Trung Quốc tự định vị mình là một bên trung gian tiềm năng trong cuộc chiến, họ đồng thời chỉ trích Hoa Kỳ và các đồng minh vì đã “làm trầm trọng thêm” cuộc chiến bằng cách cung cấp vũ khí cho Ukraine. NATO đã cáo buộc Trung Quốc là “bên tiếp tay quyết định” cho hành động xâm lược của Nga.
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy tuyên bố vào ngày 17 tháng 4 rằng Trung Quốc đang cung cấp vũ khí cho quân đội Nga. Tuyên bố của ông đánh dấu lần đầu tiên Kyiv xác nhận rằng Bắc Kinh ủng hộ nỗ lực chiến tranh của Nga bằng cách cung cấp vũ khí.
Trước đó vào ngày 8 tháng 5, Tập Cận Bình phát biểu rằng ông rất vui khi được tham gia lễ kỷ niệm Ngày Chiến thắng và rằng “Trung Quốc và Nga sẵn sàng bảo vệ sự thật về lịch sử Thế chiến thứ II”.
Chuyến thăm Nga của chủ tịch Trung Quốc dự kiến sẽ kéo dài đến ngày 10 tháng 5. Trong thời gian này, phía Trung Quốc và Nga sẽ tổ chức các cuộc hội đàm theo nhiều hình thức khác nhau, cả giữa hai nhà lãnh đạo và giữa các phái đoàn, theo phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov.
Trong cuộc gặp kéo dài ba tiếng rưỡi với nhà lãnh đạo Trung Quốc, Putin bày tỏ mong muốn thực hiện chuyến thăm chính thức lần nữa tới Trung Quốc và nhấn mạnh rằng chính phủ hai nước đang nỗ lực phát triển toàn diện quan hệ song phương.
Sự hiện diện của Tập Cận Bình tại Mạc Tư Khoa đóng vai trò quan trọng thúc đẩy Putin trong bối cảnh các cuộc đàm phán đang diễn ra do Hoa Kỳ làm trung gian nhằm chấm dứt chiến tranh ở Ukraine.
Trong khi chính quyền Tổng thống Trump ban đầu tìm cách cải thiện quan hệ với Nga, Tổng thống Trump được cho là ngày càng thất vọng vì không có tiến triển trong các cuộc đàm phán giữa Nga và Ukraine. Vào ngày 26 tháng 4, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã viết rằng Putin có thể đang “kéo tôi theo” trong các cuộc đàm phán.
Vào ngày 8 tháng 5, Phó Tổng thống Hoa Kỳ JD Vance nói với Fox News rằng Hoa Kỳ sẽ sẵn sàng “rời khỏi” bàn đàm phán nếu không thấy Nga đạt được tiến triển trong đàm phán nhằm chấm dứt chiến tranh.
[Kyiv Independent: 'Friends of steel' — Xi, Putin vow to strengthen cooperation ahead of Victory Day celebrations, slam US leadership]
6. Âu Châu chuẩn bị đòn mới vào Hạm đội bóng tối của Putin
Các tàu mà Nga sử dụng để né tránh lệnh trừng phạt của phương Tây đối với hoạt động xuất khẩu năng lượng của nước này sẽ là mục tiêu trong một loạt biện pháp của Liên minh Âu Châu, theo như đưa tin.
Ủy ban Âu Châu đang tìm cách bổ sung hơn 100 tàu từ “hạm đội bóng tối” của Nga vào gói trừng phạt mới nhất nhằm trừng phạt Vladimir Putin vì cuộc xâm lược toàn diện của ông vào Ukraine.
Nhóm vận động người Ukraine Razom We Stand nói với Newsweek rằng họ hoan nghênh các biện pháp này nhưng chúng chưa đủ mạnh. Newsweek đã liên hệ với Điện Cẩm Linh để bình luận.
Kể từ khi chiến tranh nổ ra, các lệnh trừng phạt đã nhắm vào các mặt hàng xuất khẩu dầu mỏ và khí đốt tự nhiên quan trọng của Nga nhưng ngân khố của Mạc Tư Khoa vẫn tiếp tục tràn ngập doanh thu từ nhiên liệu hóa thạch, đặt ra tình thế tiến thoái lưỡng nan cho các nhà hoạch định chính sách phương Tây muốn kiềm chế cỗ máy chiến tranh của Putin.
Mạc Tư Khoa đã phản ứng lại mức giá trần 60 đô la cho dầu vận chuyển bằng đường biển bằng cách xây dựng một đội tàu ngầm có mối liên hệ bí mật với Nga, cho phép việc bán mặt hàng xuất khẩu chính của nước này cho những khách hàng chính là Ấn Độ và Trung Quốc tiếp tục diễn ra nhanh chóng.
Dự thảo các biện pháp của Liên Hiệp Âu Châu sẽ được bỏ phiếu trong tháng này sẽ mở rộng danh sách các tàu Nga bị trừng phạt lên 300 và cũng sẽ bao gồm hàng chục cá nhân và tổ chức, bao gồm cả các công ty Trung Quốc, có khả năng thắt chặt vòng vây hỗ trợ cho quân đội Nga.
Các nhà ngoại giao Liên Hiệp Âu Châu nói với Reuters rằng Ủy ban Âu Châu đã đề xuất bổ sung hơn 100 tàu có liên quan đến hạm đội ngầm của Nga vào gói trừng phạt thứ 17 đối với Mạc Tư Khoa.
Các biện pháp này cũng sẽ nhắm tới hơn 60 cá nhân và tổ chức, bao gồm khoảng 50 công ty, năm công ty Trung Quốc và 31 doanh nghiệp hỗ trợ quân đội Nga hoặc giúp vượt qua các hạn chế thương mại hiện hành, cơ quan này đưa tin.
Ngoài ra, việc kiểm soát xuất khẩu các mặt hàng có mục đích sử dụng kép và công nghệ tiên tiến có thể hỗ trợ quân đội Nga cũng sẽ được thắt chặt.
Gói này sẽ bao gồm miễn trừ cho dự án LNG Sakhalin-2 ở Viễn Đông của Nga do tầm quan trọng của dự án này đối với Nhật Bản.
Cơ quan này cho biết các cuộc thảo luận đầu tiên về đề xuất này sẽ diễn ra vào thứ Tư và gói này đã được đưa ra sớm hơn dự kiến, với các quốc gia thành viên không được tham khảo ý kiến trước một cách không chính thức như các gói trước đây.
Svitlana Romanko, người sáng lập và giám đốc điều hành của Razom We Stand, hoan nghênh các lệnh trừng phạt được đề xuất nhưng cho biết chúng vẫn chưa đủ mạnh.
Bà nói với Newsweek hôm thứ Tư rằng với 1.000 tàu ngầm có thể vận chuyển nhiên liệu hóa thạch của Nga, cần phải có một cơ cấu toàn diện để giám sát và cập nhật thông tin về tất cả các tàu, đồng thời áp dụng các lệnh trừng phạt được phối hợp quốc tế đối với toàn bộ đội tàu.
Romanko cho biết các lệnh trừng phạt mạnh mẽ phải được phối hợp giữa các thực thể chủ chốt như Liên Hiệp Âu Châu, Anh, Hoa Kỳ và Canada để bảo đảm các lệnh trừng phạt được áp dụng trên quy mô lớn.
Bà cũng cho biết thêm, cần có thêm các hành động về chính sách thương mại và luật pháp để thực hiện lộ trình mới nhằm loại bỏ dần nhiên liệu hóa thạch của Nga.
[Newsweek: Europe Prepares New Blow to Putin's Shadow Fleet]
7. Liên lạc quân sự ở Mạc Tư Khoa bị phá hoại trong lễ kỷ niệm Ngày Chiến thắng của Nga
Nhóm du kích Atesh tuyên bố đã làm gián đoạn liên lạc tại một số cơ sở quân sự của Nga khi phá hủy thiết bị tại một trạm biến áp ở Tỉnh Mạc Tư Khoa của Nga vào ngày 8 tháng 5.
Điện Cẩm Linh đã mời nhiều nhà lãnh đạo nước ngoài đến dự lễ diễn hành Ngày Chiến thắng vào ngày 9 tháng 5 khi Nga phải đối mặt với sự cô lập từ phương Tây do cuộc chiến đang diễn ra với Ukraine. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình dự kiến sẽ đến Mạc Tư Khoa từ ngày 7 đến ngày 10 tháng 5.
“Một thành viên của phong trào Atesh đã thực hiện thành công hoạt động phá hoại tại thị trấn Mogiltsy, Tỉnh Mạc Tư Khoa, phá hủy thiết bị tại một trạm biến áp cung cấp cơ sở hạ tầng điện và viễn thông cho khu vực”, nhóm này cho biết như trên.
Mogiltsy nằm cách Mạc Tư Khoa khoảng 45 km, hay 28 dặm, về phía đông bắc, nơi các quan chức nước ngoài được mời đến dự lễ kỷ niệm Ngày Chiến thắng của Nga vào ngày 9 tháng 5.
Nhóm Atesh tuyên bố: “Các gián đoạn liên lạc đã xảy ra tại một số cơ sở quân sự quan trọng, bao gồm: Trung đoàn hỏa tiễn phòng không 629 (đơn vị quân đội 51857), Lữ đoàn tác chiến độc lập số 21 (đơn vị quân đội 3641), cũng như thị trấn quân sự nơi các đơn vị quân đội 20007, 03523 và 51084 đóng quân”.
Nhóm du kích Atesh thường xuyên thực hiện các cuộc tấn công phá hoại ở Nga và các vùng lãnh thổ bị Nga tạm chiếm ở Ukraine.
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy ngày 3 tháng 5 tuyên bố Ukraine không thể bảo đảm an toàn cho các quan chức nước ngoài có kế hoạch tham dự lễ duyệt binh Ngày Chiến thắng của Nga tại Mạc Tư Khoa.
Ông Tổng thống Zelenskiy cho biết Nga có trách nhiệm bảo đảm an toàn và an ninh trên lãnh thổ của mình.
“Họ chịu trách nhiệm về sự an toàn của các bạn. Chúng tôi sẽ không đưa ra bất kỳ bảo đảm nào, vì chúng tôi không biết Nga có thể làm gì vào những ngày đó”, ông nói thêm.
Các nhà lãnh đạo khác, bao gồm Thủ tướng Slovakia Robert Fico, người ủng hộ Putin, sẽ tham dự lễ kỷ niệm Ngày Chiến thắng, bất chấp cuộc chiến của Nga với Ukraine.
[Kyiv Independent: Military communications in Moscow Oblast sabotaged amid Russia's Victory Day celebrations, partisans claim]
8. Thủ tướng Đức Merz có kế hoạch thăm Ukraine
Thủ tướng Đức Friedrich Merz có kế hoạch sớm thăm Ukraine như một phần trong nỗ lực thúc đẩy lệnh ngừng bắn lâu dài với Nga, đài truyền hình Đức Tagesschau đưa tin vào ngày 7 tháng 5.
Merz cho biết chuyến đi hiện đang được điều phối và nhấn mạnh rằng Liên minh Âu Châu phải làm “mọi thứ có thể” để giúp bảo đảm lệnh ngừng bắn lâu dài sau cuối tuần sắp tới.
“Câu hỏi chính là liệu Nga có sẵn sàng cho lệnh ngừng bắn 30 ngày hay không”, Merz nói, theo Tagesschau. Ông cũng liên kết triển vọng bảo đảm an ninh của Đức cho Ukraine với việc thiết lập một lệnh ngừng bắn bền vững, mà ông cho biết sẽ mở đường cho một thỏa thuận hòa bình trong tương lai với Mạc Tư Khoa.
Nhận xét của Merz được đưa ra khi Nga chuẩn bị cho lệnh ngừng bắn đơn phương, được công bố vào thời điểm diễn ra lễ kỷ niệm Ngày Chiến thắng hàng năm. Điện Cẩm Linh tuyên bố “lệnh ngừng bắn nhân đạo” từ ngày 8 tháng 5 đến ngày 11 tháng 5, tuyên bố sẽ dừng các hoạt động quân sự trong thời gian đó.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đã bác bỏ động thái này là “màn trình diễn sân khấu” nhằm mục đích giảm bớt sự cô lập quốc tế của Nga. Các chuyên gia cũng đặt câu hỏi về tính hợp pháp của lệnh ngừng bắn, cảnh báo rằng nó thiếu các điều khoản được thỏa thuận chung hoặc cơ chế giám sát.
Lệnh ngừng bắn Ngày Chiến thắng là sáng kiến ngừng bắn mới nhất trong một loạt các sáng kiến do Mạc Tư Khoa công bố, tất cả đều bị Nga vi phạm.
Vào tháng 4, Nga tuyên bố ngừng bắn trong kỳ nghỉ lễ Phục sinh. Ukraine cáo buộc Mạc Tư Khoa đã vi phạm gần 3.000 lần từ ngày 19 tháng 4 đến ngày 21 tháng 4.
Ukraine cũng cho biết lực lượng Nga đã nhiều lần vi phạm lệnh ngừng bắn một phần về các cuộc tấn công vào các cơ sở năng lượng được thỏa thuận vào ngày 25 tháng 3.
Nga đã nhiều lần tuyên bố rằng họ sẵn sàng đàm phán hòa bình trong khi đồng thời thúc đẩy các yêu cầu tối đa. Kyiv đã bác bỏ những tuyên bố này là một chiêu trò tuyên truyền, lưu ý rằng lực lượng Nga chỉ tăng cường các cuộc tấn công vào các thành phố và thị trấn của Ukraine.
Ukraine đã chấp nhận lệnh ngừng bắn toàn diện kéo dài 30 ngày do Hoa Kỳ đề xuất cách đây hơn 50 ngày, nhưng Mạc Tư Khoa đã từ chối lời đề nghị này, yêu cầu phương Tây ngừng viện trợ quân sự cho Ukraine.
[Kyiv Independent: German Chancellor Merz plans visit to Ukraine]
9. Tân Ngoại trưởng Đức mới Wadephul cho biết Ukraine có thể tin tưởng vào Âu Châu.
Tân Ngoại trưởng Đức Johann Wadephul đã cam kết Âu Châu sẽ hỗ trợ Ukraine sau chuyến thăm Warsaw vào ngày 7 tháng 5.
Thủ tướng Đức Friedrich Merz đã tuyên thệ nhậm chức vào ngày 6 tháng 5, Wadephul nhậm chức cùng ngày cùng với một nội các mới. Các quan chức Đức mới đã cam kết tiếp tục hỗ trợ Ukraine trong bối cảnh cuộc chiến đang diễn ra của Nga.
Wadephul đã gặp các quan chức Ba Lan tại bảo tàng Quân đội Ba Lan ở Warsaw, nơi họ thảo luận về an ninh Âu Châu trong bối cảnh Nga tiến hành chiến tranh với Ukraine.
Ông cho biết: “Chúng ta hiện đang cùng nhau làm nhiều hơn cho an ninh Âu Châu, bao gồm cả về nguồn lực tài chính”.
Wadephul cảnh báo Điện Cẩm Linh rằng Đức và Âu Châu sẽ tiếp tục hỗ trợ Ukraine khi Nga vẫn tiếp tục chiến tranh.
“Mọi người ở Mạc Tư Khoa phải biết rằng họ phải tính đến chúng tôi. Âu Châu sẽ ủng hộ Ukraine,” Wadephul nói.
Merz trước đó đã ám chỉ rằng ông sẵn sàng tăng cường sự hỗ trợ của Đức cho Ukraine, bao gồm cả việc gửi hỏa tiễn tầm xa Taurus tới Kyiv.
Cựu Thủ tướng Olaf Scholz đã nhiều lần ngăn chặn việc chuyển giao hỏa tiễn Taurus vì lo ngại căng thẳng với Nga.
[Kyiv Independent: Ukraine can rely on Europe, new German FM Wadephul says.]
10. Reuters đưa tin Ukraine cân nhắc chuyển sang sử dụng đồng euro thay vì đồng đô la
Reuters đưa tin ngày 7 tháng 5, trích lời Thống đốc Ngân hàng Quốc gia Andrii Pyshnyi, Ukraine đang cân nhắc chuyển hướng khỏi đồng đô la Mỹ và tiến gần hơn đến đồng euro làm chuẩn mực cho đồng hryvnia.
Những lời đe dọa áp thuế trên quy mô lớn của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã gây sốc cho thị trường và gây ra sự chỉ trích trên toàn thế giới. Trong khi đó, Ukraine đang tiến gần hơn đến Liên Hiệp Âu Châu khi nước này đang trong quá trình đàm phán gia nhập khối.
Ông Pyshnyi cho biết “vai trò của Liên Hiệp Âu Châu trong việc bảo đảm năng lực quốc phòng của chúng ta ngày càng được tăng cường, thị trường toàn cầu biến động mạnh hơn và khả năng phân mảnh thương mại toàn cầu” là những lý do khiến Ukraine cân nhắc sử dụng đồng euro thay vì đồng đô la.
Một số nước Âu Châu không sử dụng đồng euro, bao gồm Đan Mạch, neo tiền tệ của họ vào đồng euro bằng cơ chế tỷ giá hối đoái Âu Châu như một phần của Liên minh kinh tế và tiền tệ Liên Hiệp Âu Châu.
“Công việc này rất phức tạp và đòi hỏi sự chuẩn bị đa dạng, phẩm chất cao”, Pyshnyi nói với Reuters.
Ngày 9 tháng 4, Thủ tướng Denys Shmyhal cho biết Ukraine đã thực hiện 81% cam kết theo Hiệp định liên kết với Liên minh Âu Châu.
“Một lần nữa, chúng tôi chứng minh rằng chúng tôi có thể tiến tới tư cách thành viên Liên Hiệp Âu Châu một cách nhanh chóng và hiệu quả. Năm nay, chúng tôi đặt mục tiêu mở cả sáu cụm trong các cuộc đàm phán gia nhập Liên Hiệp Âu Châu và tăng cường hội nhập theo ngành”, ông nói.
Vào ngày 1 tháng 4, các quan chức Âu Châu đã công bố chương trình Ukraine2EU trị giá 16,7 triệu euro, hay 19 triệu đô la, để hỗ trợ Ukraine gia nhập Liên Hiệp Âu Châu.
[Kyiv Independent: Ukraine considers moving closer to euro rather than dollar, Reuters reports]
11. Lithuania có kế hoạch xây dựng thuyền điều khiển từ xa với Ukraine trong nỗ lực chung
Thứ trưởng Quốc phòng Lithuania Dovile Sakaliene trả lời hãng thông tấn Militarnyi của Ukraine vào ngày 6 tháng 5 rằng Lithuania đang xem xét điều động sản xuất thuyền điều khiển từ xa trong nước với sự hợp tác của Ukraine.
Theo mô hình “1+1”, Lithuania sẽ tài trợ cho việc sản xuất hai máy bay điều khiển từ xa, giữ lại một chiếc để phòng thủ và gửi chiếc còn lại cho Ukraine. Quốc gia này đặc biệt quan tâm đến thuyền điều khiển từ xa trên biển lớp Magura của Ukraine, loại máy bay đã được sử dụng thành công chống lại Hạm đội Hắc Hải của Nga.
Sakaliene cho biết: “Theo quan điểm của tôi, Magura là một sản phẩm quân sự tuyệt vời”.
Sáng kiến được đề xuất sẽ bao gồm việc sản xuất vũ khí chung trên đất Lithuania, trong đó Vilnius sẽ chi trả chi phí.
“Tức là chúng tôi trả tiền để sản xuất hai thiết bị, một thiết bị được chuyển đến Ukraine và thiết bị còn lại ở lại Lithuania, nhưng chúng tôi chi trả chi phí cho cả hai thiết bị”, bà giải thích.
Đầu năm nay, Lithuania đã phân bổ 20 triệu euro, hay 21 triệu đô la, để mua vũ khí cho Kyiv từ các nhà sản xuất Ukraine. Sakaliene nhấn mạnh rằng Lithuania thấy tiềm năng lớn trong việc hợp tác chặt chẽ hơn về các công nghệ như hỏa tiễn và thuyền điều khiển từ xa của hải quân.
Bà cho biết: “Chúng tôi tin rằng sự hợp tác trong một số lĩnh vực liên quan đến máy bay điều khiển từ xa mang hỏa tiễn, thuyền điều khiển từ xa trên biển và các công nghệ khác thực sự rất hứa hẹn”.
Thuyền điều khiển từ xa Magura là tàu nổi nhỏ, điều khiển từ xa do Ukraine phát triển và đã trở thành tài sản quan trọng trong chiến tranh hải quân của nước này. Mặc dù có kích thước nhỏ, chúng đã chứng minh được hiệu quả chống lại các tàu chiến lớn hơn, giúp Hạm đội Hắc Hải của Nga bị mắc kẹt trong cảng.
Vào ngày 2 tháng 5, cơ quan tình báo quân sự Ukraine, gọi tắt là HUR đã sử dụng thuyền điều khiển từ xa Magura-7 được trang bị hỏa tiễn không đối không để bắn hạ hai chiến đấu cơ Su-30 của Nga gần thành phố cảng Novorossiysk, giám đốc HUR Kyrylo Budanov nói với The War Zone vào ngày 3 tháng 5.
Đây là lần đầu tiên trong lịch sử chiến binh bị thuyền điều khiển từ xa của hải quân bắn hạ.
[Kyiv Independent: Lithuania plans to build naval drones with Ukraine in joint effort]
12. Bessent đồng ý Putin là tội phạm chiến tranh, nhưng ông cho biết các cuộc đàm phán hòa bình nên được tiếp tục
Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Scott Bessent đồng ý khi được hỏi liệu ông có coi Putin là tội phạm chiến tranh vào ngày 7 tháng 5 hay không.
Khi được Dân biểu đảng Dân chủ Juan Vargas hỏi: “Ông có coi Vladimir Putin là tội phạm chiến tranh không?”, Bessent trả lời: “Có”.
Bessent trước đây đã chỉ trích giới lãnh đạo Ukraine, bao gồm cả Tổng thống Volodymyr Zelenskiy. Vào ngày 1 tháng 5, Bessent đã đề xuất thiết lập lại quan hệ giữa Ukraine và Hoa Kỳ sau khi ký kết thỏa thuận khoáng sản song phương vào ngày 30 tháng 4.
Những bình luận này được đưa ra khi Bessent phát biểu tại Quốc hội Hoa Kỳ và đưa ra lời khai thường niên trước Ủy ban Dịch vụ Tài chính Hạ viện Hoa Kỳ.
Khi Vargas hỏi, “Ông có đàm phán với một tội phạm chiến tranh không?” Bessent trả lời, “Tôi nghĩ đó là bản chất của ngoại giao, người ta phải đàm phán với cả hai bên, thưa ngài.”
Bessent nói thêm: “Tôi tin rằng cần phải đàm phán với Nhật Bản sau Thế chiến thứ II”.
Ông Bessent cho biết chính quyền trước đây do cựu Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đứng đầu đã cung cấp viện trợ cho Ukraine nhưng áp đặt các lệnh trừng phạt “rất yếu” đối với Nga.
Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Scott Bessent cho biết vào tháng 4 rằng thỏa thuận khoáng sản sẽ nhấn mạnh cam kết của Washington với Ukraine với tư cách là đối tác kinh tế và có thể được sử dụng làm đòn bẩy để khuyến khích Nga đàm phán chấm dứt chiến tranh.
Thỏa thuận khoáng sản này thiết lập một quỹ đầu tư chung 50-50 tập trung vào các dự án năng lượng và khoáng sản quan trọng mới.
Theo Phó Thủ tướng thứ nhất Yulia Svyrydenko, quỹ này sẽ thu doanh thu từ các dự án mới được cấp phép, trong khi các dự án hiện tại và thu nhập theo ngân sách vẫn nằm ngoài phạm vi của thỏa thuận.
Thỏa thuận đã được đàm phán trong nhiều tháng và trở thành điểm căng thẳng giữa Tổng thống Zelenskiy và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, người đã xảy ra tranh cãi nảy lửa tại Tòa Bạch Ốc vào ngày 28 tháng 2 khi thỏa thuận sắp được hai nhà lãnh đạo ký kết.
[Kyiv Independent: Bessent agrees Putin is a war criminal, but peace talks should continue, he says]